"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Het leven, daarna

Dinsdag, 20 oktober, 2020

Geschreven door: Antoine Leiris
Artikel door: Evert van der Veen

Memoir

[Recensie] Na de aanslag op Bataclan in Parijs in 2015 schreef Antoine Leiris zijn boek Mijn haat krijgen jullie niet, waarin hij op indrukwekkende wijze boven de primaire reactie van haat jegens de plegers van de aanslag uitstijgt. Dit boek is een vervolg daarop en beschrijft de jaren daarna. “Het jaar daarna…” zo begint dit boek. Want sinds de dag dat Antoine op dramatische wijze zijn vrouw verloor, is er sprake van de tijd daarvoor en de tijd daarna.

In korte zinnen waarin hij trefzeker gebeurtenissen typeert, beschrijft hij grote en kleine gebeurtenissen in zijn leven zoals een verhuizing en het opruimen van spullen die van Hélène waren. Hoewel het op het eerste gezicht gaat om gewone, weinig opzienbarende dingen, is de ondertoon van alleen zijn voelbaar. Alles is ánders geworden en zal nooit meer hetzelfde zijn. De sfeertekening van een rouwend mens komt tussen de regels dan ook duidelijk over. Hij gaat door met zijn leven en de zorg voor zijn zoontje maar het is een dagelijkse opgave. Het leven valt hem zwaar zoals hij constateert: “Dat is wat ik doe: ik sla me er doorheen”, pagina 47.

Herinneringen aan zijn eigen jeugd komen boven en worden verweven met het heden. In de epiloog zegt hij in de laatste zinnen van het boek over zijn leven: “Dat van mij is ook opnieuw begonnen. De geesten hebben hun plek gekregen, ze dwalen niet meer rond in mijn gedachten, ze spoken niet meer door ons huis. Ze maken nu deel uit van ons gezin”. Daarin wordt duidelijk dat hij het pijnlijke verleden min of meer heeft aanvaard en nieuwe innerlijke rust heeft gevonden.

Dit boek laat iets zien van de eenzame weg die een rouwend mens gaat in de eerste tijd na een traumatische gebeurtenis. Het is een mooi boek al maakt het niet de diepe indruk van het eerste boek Mijn haat krijgen jullie niet.

Dans Magazine

Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles