Een aangrijpend verhaal
[Recensie] “Ik wist dat dit waarschijnlijk de laatste keer was dat ik haar zou zien” (p. 12). Met deze veelzeggende zin die het vervolg van dit boek aanduidt, eindigt de proloog. Aanvankelijk lijkt het leven van het Joodse gezin waar Zippa deel uitmaakt onbezorgd en goed maar de symptomen van het groeiende antisemitisme worden steeds duidelijker.
De studie van Zippa aan de universiteit in de jaren 30 wordt getekend door de scheiding van Joodse en Poolse studenten in de collegezaal. In de Poolse samenleving groeit de spanning tussen Joden en Polen en Zippa ervaart: “Na gebeurtenissen op de Kristallnacht, waarover we in alle kranten gedetailleerde verslagen lazen, was het alsof de Polen gelegitimeerd worden hun haat jegens ons op nog extremere manieren te uiten” (p. 80).
Wanneer Duitsland Polen binnenvalt, breekt de terreur jegens Joden echt los. De beschrijving van de omstandigheden in het Joodse getto waar de Joden worden samengedreven is indrukwekkend. Hier krijgt Zippa een kind, Rachel, en wanneer zij inziet dat haar kind hier geen schijn van kans heeft, stelt zij alles in het werk om Rachel buiten het getto te brengen. Ontroerend is de brief die Zippa schrijft aan de mensen die verder voor Rachel zullen zorgen.
Zo overleeft dit Joodse kind de hel van het nazisme. De gebeurtenissen in het getto zijn onmenselijk; de meeste Joden worden gedeporteerd naar concentratiekampen, worden in het getto geëxecuteerd of sterven van uitputting.
De schrijfstijl van Amira Keidar is niet zo soepel en neemt de lezer van nature niet echt mee in het verhaal; het is wat beschrijvend en informatief van aard en blijft daardoor wat aan de oppervlakte. Zij weet daardoor te weinig een verhalende sfeer te scheppen. Het verhaal is echter dermate indrukwekkend dat de lezer het boek toch niet terzijde legt. Amira Keidar studeerde in Jeruzalem en Parijs en stuitte op het dagboek van Zippa. Dit verhaal intrigeerde haar en zij ging op onderzoek uit en aan de hand van andere brieven en documenten schreef zij dit bijzondere boek.
—
Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles
