"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Het Pilgrim Fathers-Complot

Zaterdag, 1 september, 2018

Geschreven door: Jeroen Windmeijer
Artikel door: Nico Voskamp

Waar blijft de verfilming?

[Recensie] Er kunnen mij niet genoeg complottheorieën in omloop zijn. Hoe gestoorder hoe beter. Toen ik dan ook Het Pilgrim Fathers-Complot in mijn handen gedrukt kreeg, begon ik met hoge verwachtingen te lezen. En het was geen deceptie, integendeel. Niet alleen is het een fraai verhaal waarin feit en fictie ononderscheidbaar samenvallen, ook schrijft Jeroen Windmeijer glashelder, met een indrukwekkend overvolle rugzak aan (bijbel)kennis én weet hij de spanning vast te houden.

Waar gaat het om? In Leiden wordt de voorzitter van de plaatselijke vrijmetselaarsloge gruwelijk vermoord. Ook wordt in een archief een manuscript gevonden met de geschiedenis van de Pilgrim Fathers, de Founding Fathers van de Verenigde Staten. Van 1609 tot 1620 woonden zij in Leiden, waarna een deel van hen naar Amerika vertrok. Universitair docent Peter de Haan raakt bij deze zaken betrokken. Waarom bleef zo’n groot deel van de Pilgrim Fathers in Leiden achter? Wat hebben de vrijmetselaars daarmee te maken? En welke relatie onderhield Peters vriendin met de vermoorde voorzitter?

Vragen, vragen, die in deze geschiedenis zenuwslopend langzaam uitgeplozen worden. Voor de antwoorden zich aandienen, sjouwt de machteloze lezer achter de schrijver aan door de krochten van Leiden, verblijft hij enige tijd in Amerika en verschroeit bijna in de Egyptische Sinaïwoestijn. Aan avontuur geen gebrek, maar dat hoge Karl May-gehalte is niet het bijzonderste aan dit relaas. Windmeijer vlecht tussen de vele regels door allerlei behartenswaardige informatie.

Het ‘debunken’ van de bijbel, om eens wat te noemen, dat de schrijver met brisante opgewektheid ter hand neemt. Een dialoog tussen wetenschappers:

Boekenkrant

“’Dat verhaal over het kindje Mozes, dat in een met pek dichtgesmeerd mandje in de rivier geplaatst wordt…’
‘Dat verhaal is een exacte kopie van het aantoonbaar veel oudere Babylonische verhaal over de koning van Sargon, toch?’
‘Ja, precies, meer dan 2300 voor Christus wordt Sargon als baby door zijn moeder in een mandje gestopt en aan de rivier de Eufraat toevertrouwd. Een tuinier vindt hem en voedt hem op. Dan gaat de jongen werken als wijnschenker voor de koning, en uiteindelijk lukt het hem zelf koning te worden… Het grappige is dus, dat als Mozes’ moeder hem echt in een mandje in de rivier zou hebben gezet, op de plek waar de Israëlieten volgens de Bijbel woonden, dan zou Mozes gewoon richting de Middellandse Zee gedreven zijn. de stad Memphis waar de farao woonde lag stroomopwaarts, en zo’n mandje gaat met de stroom mee natuurlijk, niet ertegenin.’”

Verder leren we al doorlezend en -bladerend behoorlijk wat over de Vrijmetselaars en hun mores. We komen tot in detail te weten hoe de Pilgrim Fathers zijn ontstaan, wat hun filosofie is en waarom ze naar Amerika zijn vertrokken. Dat gedetailleerde is wel een dingetje: Windmeijer gaat erg diep in op sommige zaken, zoals de werkwijze van de politie in het moordonderzoek. Die werkwijze, de dorre dialoogjes tussen de rechercheurs en de fascinatie met één van hen met Hercule Poirot wordt te minutieus uitgemeten, zodat het boek aan spanning afbouwt wat het aan pagina’s wint. Het evenwicht tussen ongebreidelde feitenspuiing en verhaalspanningsopbouw kan beter, maar wellicht struikelt een minder ongeduldige lezer daar niet over.

Verder geen kwaad woord over dit prachtboek. Het doet wat het belooft: het is spannend, neemt je mee in een wondere wereld en bezorgt je een aantal fantasievolle (hangt van je leestempo af) uren of dagen. En als u zich afvraagt waarom Dan Brown helemaal niet genoemd wordt: dat is ook een complot, maar dan tegen een humorloze schrijver. Dit verhaal is gewoon beter.

Als niet onbelangrijke bonus tenslotte lijkt ook de schrijver tuk te zijn op uitzinnige complottheorieën. Dit gaat over Mark, vriend van hoofdpersoon Peter:

“Een bevriende Egyptologe stopte Mark met grote regelmaat enveloppen toe vol dichtbeschreven velletjes papier van mensen die meenden te kunnen aantonen dat de traditioneel in de Egyptologie gevolgde jaartelling niet klopte, of dat de piramides wel door aliens gebouwd móésten zijn, of dat er vergeten – en door regeringen bewust geheimgehouden! – energiebronnen bestonden die in één klap ons huidige energieprobleem op zouden kunnen lossen.”

Ik wist het wel.

Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles en Nico’s recensies


Laat hier je reactie achter:

1 reactie op “Het Pilgrim Fathers-Complot

  1. Aardig boek met veel ‘andere’ kanten aan de geschiedenis en Bijbelverhalen. Maar de schrijver is meer historicus dan thrillerschrijver.
    Bij het lezen af en toe het idee dat hij al het script aan het schrijven was voor een toekomstige verfilming. Als bijlage de tip voor een wandeling door Leiden langs de “hoogte punten” van het boek kwam ook niet als een verrassing. Dat die kwam zag je al in een van de eerste hoofdstukken aankomen.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Alleen inhoudelijke reacties die gaan over het besproken boek en/of de recensie worden geplaatst.