De invloed van secularisering op de publieke moraal
[Recensie] De veranderingen die zich in veel Noordwest-Europese landen sinds de jaren 60 hebben voltrokken, zijn mede het gevolg van de secularisering. Hans Boutellier omschrijft secularisering in dit boek als “(…) de afname van de sociaal regulerende functie van een gemeenschappelijk geloof in een (intentionele) hogere macht.” In dit boek stelt hij de vraag wat dit afscheid van een organiserend geloof betekent voor de publieke moraal en wat daarvan de gevolgen zijn voor de samenleving.
Bij het beantwoorden van deze vraag spreekt hij in termen van een seculier experiment. Daaronder verstaat hij een gedachte-experiment, waarbij een geheime synode probeert te achterhalen wat er gebeurt wanneer een collectief het voortaan zonder god probeert. Volgens Boutellier is dit experiment geslaagd, omdat westerse samenlevingen ondanks allerlei bedreigingen (fundamentalisme en de economisering van allerlei sociale sferen) veel veerkracht vertonen. Deze conclusie is mede gebaseerd op veldstudies naar criminaliteit, veiligheid, seksualiteit in een pornografische context, de integratie van mensen met een grote diversiteit aan achtergronden en de rol van de sociale wetenschappen. Deze veldstudies en de daaraan voorafgaande weergave van de ideeën van Terry Eagleton, Charles Taylor, Jürgen Habermas en Larry Siedentop zijn nogal oppervlakkig. Dat is vooral te wijten aan het ontbreken van een serieus theoretisch kader, dat de mogelijkheid biedt om de beschreven fenomenen rondom secularisering op een coherente wijze te interpreteren en te verklaren.
—
Eerder gepubliceerd in Sociologie Magazine
