Twijfelen onder je bed
Het verlangen van de egel is inmiddels Tellegens zesde dierenroman. Met zijn bekende dierenverhalen wist hij de dieren uit het bos in korte schetsen neer te zetten. In de dierenromans gaat hij dieper in op hun problemen. Het probleem in Het verlangen van de egel is vooral de egel zelf.
De egel is eenzaam. Maar als hij de andere dieren wil uitnodigen voor bezoek schrikt hij daarvoor terug. Want hoe weet je zeker dat de visite ook echt leuk wordt? En is hij eigenlijk wel echt zo eenzaam, of is hij gewoon liever alleen? Op vertederende wijze beschrijft Tellegen hoe de egel worstelt met die tegenstrijdige gevoelens.
De egel schrijft een uitnodiging aan alle dieren, maar blijft twijfelen of hij de brief moet versturen. Misschien komt er niemand, of komt iedereen tegelijk. Hij kan maar geen beslissing nemen:
‘De egel stond voor de kast, dacht aan zijn brief en schudde zijn hoofd. Maar meteen daarna veranderde hij van mening, knikte, schudde zijn hoofd weer en knikte opnieuw. […] Mijn meningen willen niets liever dan veranderen, dacht hij. En ik? Ik sta erbij en heb niets over ze te vertellen.’
Zo fantaseert de egel over hoe het zou zijn als de andere dieren op bezoek komen. In zijn gedachten gaat er altijd wel iets mis: zijn taart is vies, zijn huis is te klein of het bezoek wil alleen maar dansen. Toch weet hij dat bezoek het enige is wat helpt tegen de eenzaamheid. Op ontroerende wijze beschrijft Tellegen hoe de egel omgaat met die eenzaamheid:
‘Hij stelde zich voor dat hij in een afgrond viel, steeds dieper en dieper, geen bodem kwam in zicht. Hij tolde om zijn as, zijn stekels stonden rechtovereind. Zou de eenzaamheid dat willen van mij? Hij begreep de bedoelingen van de eenzaamheid niet. Wat wil je van mij? fluisterde hij soms, in het donker, als hij zich verschrikkelijk eenzaam voelde. […] Maar er kwam geen antwoord.’
Met simpel maar poëtisch taalgebruik zorgt Tellegen voor een luchtige benadering van de sombere gevoelens van de egel. Hoewel het boekje nergens te zwaar wordt, schuwt Tellegen de grotere vragen niet. Juist zijn naïeve vertelstijl voorkomt dat het verhaal al te belerend of pretentieus wordt.
Trots of niet?
De egel ligt gedurende het grootse deel van de roman onder zijn bed. Daar denkt hij na over zijn stekels: zouden die de andere dieren afschrikken? De egel weet niet goed of hij nu trots moet zijn op zijn stekels of dat hij ze liever niet zou willen hebben. Want zonder stekels is hij immers de egel niet meer. Maar met stekels schrikt hij de andere dieren misschien af.
Door de hele roman heen blijft de egel twijfelen – of hij wel goed genoeg is, of de andere dieren hem niet onaardig vinden, of hij bezoek wel echt leuk vindt. De bezoeken die zich in zijn hoofd afspelen zijn nu eens positief, dan weer negatief. Het patroon wordt enigszins voorspelbaar, zelfs in deze korte novelle.
Egels gepeins wordt uiteindelijk onderbroken door echte visite. Het onverwachte bezoek van de eekhoorn verandert de manier waarop de egel naar zichzelf kijkt: hij voelt zich niet langer eenzaam, maar is na het bezoek gewoon alleen. Eenzaamheid, zo lijkt Tellegen te betogen, is alleen prettig als het een keuze is. Maar: in je eentje kom je er niet uit.
Met Het verlangen van de egel heeft Tellegen een roman geschreven over heel veel verlangens: het verlangen naar contact, naar erkenning, maar ook het verlangen om alleen te zijn. Vooral zijn typische schrijfstijl en onbevangen personages maken weer indruk. Een heerlijk boekje voor wie zich even lekker alleen wil terugtrekken.
