Borreltijd
Het is weer tijd voor de eindejaarsuitgave van de Mediarubriek van C2W. Met deze keer als thema: smaak.
[Signalering] De donkere en koude dagen zijn al weer ruimschoots gearriveerd en dan zoek ik ’s middag graag een café op met vrienden. Een lekker drankje erbij en wat mij betreft ook altijd nacho’s uit de oven. Daar horen natuurlijk jalapeño pepers en crème fraîche bij met goede kaas eroverheen. Zeker met wat alcohol op, kan de humor een snelle vlucht nemen. Maar zelfs dan zal ik de volgende opmerking alleen maken in het gezelschap van bevriende collega’s: “Wist je dat je al voor 100 % uit NaCHO’s bestaat?”
Psychologie
Mocht je liever salsasaus eten bij je nacho’s, even goede vrienden. Over smaak valt immers niet te twisten. Gek genoeg zeggen we nooit “over geur valt niet te twisten”, en dat terwijl geur een even belangrijke rol speelt in of iets bij ons in de smaak valt. Garmt Dijksterhuis, geur- en smaakwetenschapper aan Wageningen University & Research, betoogt in zijn boek Hoe smaakt het? dat naast de zintuigen psychologische processen evengoed meebepalen wat we lekker vinden of juist niet. “Lekker is emotie en verbonden met onze persoonlijke geschiedenis, onze ideeën, onze opvoeding, onze cultuur, etc.”
Hoewel Dijksterhuis’ inleiding doet vermoeden dat hij op dat laatste de nadruk zal leggen, gaat het overgrote deel van Hoe smaakt het? over hoe wij proeven en ruiken én ons mondgevoel. Het levert een prettig leesbaar, goed informerend verhaal op. Eigenlijk wel jammer dat de auteur aan de psychologie van proeven en eten slechts één hoofdstuk besteedt, want daarover zou je gerust een heel (leuk) boek kunnen schrijven. Zo zijn we voorgeprogrammeerd om zout te eten, dat vitale functies op peil houdt. Zelfs nu we er veel te veel van binnen krijgen. En als een fabrikant op een soeppak zet “Nu minder zout!”, dan ‘smaakt’ die soep ook minder zout. Oók als er in werkelijkheid nog steeds evenveel zout in zit als daarvoor – overigens lijken nacho’s zonder zout mij nou niet direct appetijtelijk.
Ook dat is psychologie; marketingpsychologie. Zou ik met die technieken ook meer mensen een glimlach op hun gezicht kunnen toveren met mijn NaCHO-opmerking? Zeker niet door anderen te proberen te ‘bekeren’. Maar wellicht wel door mensen onbewust in contact te brengen met scheikundige elementen en ze daardoor ontvankelijker te maken voor ons vak. In die categorie heb ik wel een paar ideeën: een set bouwblokken in de vorm van het periodiek systeem (je kunt er maar beter jong mee beginnen), een ketting in de vorm van een ‘bruisende’ erlenmeyer of een chemisch getint hoesje voor onze smartphone. Wie weet… en anders vallen ze wellicht bij je in de smaak als grappige cadeautjes.
—
Eerder verschenen in C2W
