Volg je verlangen en verdwijn
Iedereen fantaseert er wel eens over om plotseling te verdwijnen, weg van alle beslommeringen. De hoofdpersoon uit Hotel du Nord van Remco Campert voegt de daad bij het woord. Van verschillende kanten wordt de verdwijning van Walter Manning belicht, in dagboekfragmenten van de hoofdpersoon zelf en vanuit het perspectief van de mensen om hem heen. In eenvoudige maar zeer treffende bewoordingen, zo kenmerkend voor de stijl van Campert, beschrijft hij de verdwijning van Walter Manning en leert hij ons dat het niet evident is zoiets vol te houden.
Het boek opent een paar dagen nadat Walter Manning heeft besloten te verdwijnen. Walter is schrijver en heeft een relatie met de veel jongere actrice Nora Dorée. Op een filmfestival in Berlijn, waar zij met hun gezamenlijke vriend en regisseur Mike te gast zijn, laat Walter het galadiner aan zich voorbijgaan. Hij besluit te vertrekken zonder verder iemand op de hoogte te stellen en geeft daarmee toe ‘aan een diep verlangen om verloren te raken, een vreemdeling te worden voor anderen en voor zichzelf, een dwaler zonder opgelegd doel in een onbekend gebied.’
Hoe verdwijn je?
Hij neemt zijn intrek in een klein hotel aan de kust van Noord-Frankrijk, Hotel du Nord. Het gebied waar hij terechtkomt is niet echt onbekend, hij had er wel eens gelogeerd nadat hij er met autopech was gestrand. Op het incheckformulier van het hotel vult hij als beroep ‘schrijver’ in, voor iemand die ergens onopvallend wil verblijven niet handig. In het laagseizoen zijn er weinig gasten, de meesten zijn handelsreizigers, als er dan een eenzame schrijver aan komt waaien die niet weet hoe lang hij zal blijven, wekt dat interesse. Zijn anonimiteit lijkt helemaal in gevaar te komen wanneer hij, na de eerste dagen binnen te zijn gebleven, door het stadje gaat dwalen en aan de praat raakt met de plaatselijke journalist.
Na de eerste twee hoofdstukken wisselt het perspectief van Walter naar Nora Dorée. Haar relatie met Walter was de laatste tijd vooral gebaseerd op schijn; voor de buitenwereld leek alles in orde , maar beiden voelden dat het niet meer ging. Toch mist ze hem, al heeft ze weinig tijd om aan hem te denken. Ze is druk met haar zieke vader en haar eigen carrière, als rijzende ster op het toneel en op de filmset. Dan volgt er weer een hoofdstuk geschreven vanuit Walters perspectief om de lezer vervolgens in het hoofd te laten kruipen van een journalist die Walter op het spoor lijkt te zijn. Ook het verhaal van Mike passeert, en net als Nora vraagt hij zich af waar Walter is, maar laat hij zijn eigen leven voorgaan. De lezer weet waar Walter is en dat hij ‘verloren wil raken’, maar blijft geïntrigeerd door de vraag of hem dat inderdaad zal lukken. En vooral ook waarom hij het wil: wat zijn z’n werkelijke beweegredenen?
Toeval
Toeval is een belangrijk motief in het verhaal. Campert laat toevalligheden een rol spelen zonder er de nadruk op te leggen, zoals een toevallige ontmoeting met grote gevolgen of personages die min of meer tegelijkertijd hetzelfde besluit nemen zonder het van elkaar te weten.
Naar het toeval kon je niet op zoek gaan (…) maar je moest het wel herkennen als het op je weg kwam.
Dit merkt Mike de regisseur en passant op. Pas wanneer je achteraf een toevalligheid herkent, besef je dat het leven aan elkaar hangt van toevalligheden. Of heeft álles een duidelijke oorzaak, een verklaarbare reden? Campert laat de lezer zelf beslissen. Dat is het knappe: de roman is makkelijk leesbaar, de stijl is helder en niet zwaar, maar daarachter schuilt een doordacht en precies opgeschreven verhaal, wat getuigt van groot vakmanschap.
Campert beschikt over het vermogen om in één of twee zinnen inzicht te geven in het karakter van een personage. Campert weet met slechts enkele penstreken een volwaardig personage op papier te zetten, waar anderen vaak bladzijden lang voor nodig hebben. Zo krijgen we meteen inzicht in hoe Dora tegen het leven aankijkt; mannen komen op de tweede plaats, na het acteren:
Ze dienden als tijdelijke verfraaiing of als vaderlijke steunpilaar in een jachtig bestaan, vol hoogte- en dieptepunten.
Maar ook humor ontbreekt niet, bijvoorbeeld wanneer Manning zichzelf als schrijver typeert: ‘Hij had een zekere handigheid met woorden en daar verdiende hij de kost mee.’
Deze zin zou een understatement zijn voor Campert, wiens veelzijdige oeuvre aantoont dat hij meer dan handig is met woorden. Met Hotel du Nord laat woordenvirtuoos Campert zien dat hij nog lang niet uitgeschreven is en zeker niet van plan is te verdwijnen uit het literaire landschap.
