"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Houston, we have a narrative

Maandag, 22 oktober, 2018

Geschreven door: Randy Olson
Artikel door: Marianne Heselmans

Zelfs een abstract is spannend te maken met schema ABT

Gebruik bij het componeren van verhalen het dramatisch schema And….But…Therefore (ABT), betoogt marien bioloog en filmer Randy Olson. Met dit schema kunnen onderzoekers zelfs een abstract over eiwitten spannend maken.  

[Recensie] Randy Olson was eerst twintig jaar onderzoeker en hoogleraar in de Mariene biologie, en daarna heeft hij nog eens zo’n twintig jaar films gemaakt in Hollywood. Die twee carrières moeten wel tot een goed advies voor wetenschappers leiden. En inderdaad, dat doet hij in zijn nieuwe boek Houston, we have a narrative (de opvolger van het ook heel aardige boek Don’t be such a scientist uit 2009). Ik heb niet vaak zo’n eenvoudig en toch goed werkend principe van communicatie gezien. Elke uiteenzetting kunnen we spannender maken met het dramatisch scenario: AND…BUT…THEREFORE,.

Een voorbeeld:

Familie Jansen is gelukkig EN leeft in een vriendelijk stadje. MAAR toen kwam er ineens een zwaar gewapende rover het stadje binnen. (Nu wil je weten: en toen?). DAAROM gingen ma Jansen en buurtbewoners zich organiseren in patrouilles…..

Heaven

Nu kan het verhaal natuurlijk weer verder gaan met nog meer ENS, MAREN en DAAROMS of DUSSEN, tot aan een happy end, maar de aandacht is al getrokken en daar gaat het om.

Olson is gewend om onderzoekers in schrijfcursussen abstracts te laten herschrijven volgens dit ABT-schema, een oefening die volgens hem de narrative intuition vergroot. Veel abstracts, en trouwens ook praatjes tijdens symposia, hebben de saaie AND…AND…AND structuur – een opeenvolging van feiten waarbij de lezer zelf maar moet weten wat hij ermee doet. Maar even brainstormen, zo laat Olson zien, en je hebt zo’n saai verhaal omgeschreven.

Lees deze omgeschreven abstract. Dankzij de ABT-structuur wordt de aandacht getrokken:

Recent research suggests that plant viruses frequently alter host-plant phenotypes in ways that facilitate transmissions by arthropod vectors. HOWEVER, many viruses infect multiple hosts, raising questions about whether these pathogens are capable of inducing transmission-facilitating phenotypes …. TO EXPLORE THESE ISSUES, we tried to etc….

Een beetje ongerust heb ik toen zelf mijn meest recente, al gepubliceerde verhaal geanalyseerd. En gelukkig, zonder me er van bewust te zijn, had ik de ABT-structuur gebruikt:

Met de nieuwe veredelingstechniek CRISPR-CAS kun je tomaten sneller EN beter veredelen- afgelopen maand bewezen in Cell. MAAR HELAAS, bedrijven steken er geen geld in want Crispr-rassen vallen onder de gmo-wet. DUS JA, laboratoria onderzoeken nu of ze misschien Crispr-rassen kunnen maken zonder dat het een gmo is. MAAR JA… en zo ging het nog even verder.

Olson betoogt dat de kaskrakers onder de films, zoals Gone with the wind en Sophies Choice, allemaal heel sterk het ABT-schema hebben, dit schema noemt hij de Archplot. Archplots hebben ook altijd gelukkige einden. Een geslaagd onderzoek heeft dat ook, vaak na een moeilijke periode of onbegrip van de buitenwereld, dus genoeg kansen voor onderzoekers om een drama te vertellen, betoogt hij.

Maar niet elke uiteenzetting over wetenschap en techniek hoeft natuurlijk een kaskraker te zijn. En die succesvolle Archplot biedt ook geen ruimte voor de klassieke, zoekende exercitie. Daarbij poneren schrijvers of sprekers een gegeven, bijvoorbeeld dat er een nieuwe techniek is, waarna ze stap voor stap alle aspecten ervan gaan onderzoeken en waarbij de uiteenzetting ook in de tijd kan switchen én een open einde heeft. Hier heeft Olson dan weer de Miniplot voor, met een schema Despite…However…Yet…(DHY). Deze Miniplot is de genuanceerde en complexe verhaalvorm die de elite vaak hogelijk waardeert, maar die te complex is voor de massa, zo schrijft hij.

Dus ja, hij laat de onderzoeker uiteindelijk wel zelf kiezen. De Archplot voor de massa, de Miniplot voor een klein publiek van intellectuelen. Maar die Miniplot kan juist wél weer handig zijn voor het gepubliceerd krijgen van negatieve resultaten, wat nu bijna niet lukt. Neem in ieder geval niet de And…And…And…-vorm, de Antiplot, want dan verlies je elk publiek. Dat is ook wel weer een tip van Olson om ter harte te nemen.

Eerder verschenen op de website van SciComLab: https://scicomnl.wordpress.com/project-type/book-reviews/