Persoonlijk verslag van een ontvoering
[Recensie] De freelance journalist Joanie de Rijke die eind vorig jaar in Afghanistan werd gekidnapt, was eind mei even groot nieuws in Nederland omdat Geert Wilders haar tijdens een Kamerdebat verweet begrip te hebben voor de talibancommandant die haar had verkracht. Exemplarisch voor het morele verval van de Nederlandse elite, vond de PVV-leider. In De Rijkes verslag van haar gijzeling, In handen van de taliban, is er van haar veronderstelde begrip voor de verkrachter maar weinig te merken.
Toegegeven, ze beschrijft de betreffende commandant niet louter als een monster, maar ze filosofeert wel hardop over de manier waarop ze hem wil vermoorden. Dat levert zinnen op als: “Ik zou hem maar wat graag een mes dwars door zijn hart steken, triomferen terwijl zijn bloed weg zou sijpelen in de gebarsten aarde.” Niet bepaald het proza van een gegijzelde die last heeft van het Stockholmsyndroom.
De Rijke werd ontvoerd toen ze een groep taliban-strijders bezocht die kort daarvoor een groep Franse militairen in een hinderlaag hadden gelokt en vermoord. Ze beschrijft de zeven dagen van haar ontvoering minutieus. Dat levert een boek op dat weliswaar snel wegleest, maar de lezer toch met een onbevredigd gevoel achterlaat. Het gaat namelijk wel heel erg over Joanie de Rijke.
Ze doet af en toe interessante observaties over de taliban – bijvoorbeeld over de gezagsstructuren en de verhouding tussen verschillende groepen concurrerende strijders – maar werkt die vervolgens nauwelijks uit.
Haar gijzelnemers beschrijft ze voornamelijk als karikaturen. Wat hen precies drijft, blijft mede door de taalbarrière onduidelijk. Ook verschaft het boek geen enkel nieuw inzicht in de strijd die in Afghanistan wordt gevoerd. Zo blijft het vooral een persoonlijk verslag van een ontvoering die toevallig plaatsvond in Afghanistan.
Het verhaal waarom het De Rijke aanvankelijk allemaal was te doen – na embedded te zijn geweest bij westerse troepen wilde ze ook de andere kant van het Afghaanse conflict laten zien – laat blijkbaar nog even op zich wachten.
Eerder verschenen in Wordt Vervolgd
