De ziekte van Verhulst
[Recensie] We waren weer even terug in de tijd. Om precies te zijn in 2006, toen de Vlaamse schrijver Dimitri Verhulst ons liet kennismaken met zijn tokkie-jeugd in het plaatsje Reetveerdegem, ergens in de buurt van Aalts Oost-Vlaanderen. Zijn moeder is al lang geleden vertrokken, zijn vader is postbode die meer dronken is dan dat hij de post bezorgt, zijn broers groeien op voor galg en rad. In weerwil van de woorden. Een kleine novelle van nog geen 90 pagina’s, genoeg voor een dik uur opperst leesplezier. De ik-persoon heet in de novelle Pol en geen Dimitri. De achternaam is met één letter anders dan die van de auteur: Verholst. De vader is nog steeds de dronken postbode.
“Een brief in een gleuf gestoken krijgen, is een hele opgave na een kloeke kruik Bordeaux.”
Na een ongelukkige smak met zijn fiets waarbij zijn kunstgebit losraakt en in zijn keel schiet, stikt de vader. “De dood van mijn vader was bepalend voor mijn studiekeuze.” Pol besluit tandarts te worden. Na zijn studie vestigt hij zich in het dorp van zijn jeugd en begint een tandartsenpraktijk. We lezen over de meest wonderlijke patiënten, bij één groeit in een holle kies een tomatenplantje, een pitje was er verzeild geraakt. “Natuurlijk de temperatuur is ideaal in zo’n mond […] en aangezien mevrouw Moral filmactrices na-aapte en met voortdurend geopende lippen door het leven paradeerde, kwam er ook nog eens een streek zonlicht in haar waffel!” Ik moet dan lachen. Hoe verzin je het.
Het loopt al snel mis met de praktijk, want Pol leidt aan de Ziekte van Verholst: hij heeft angst om brieven te openen. “Ik ben de man die schrik kreeg voor post. De man die er gaandeweg mee is gestopt zijn brieven te openen.” Wat de carrière van je vader niet allemaal teweeg kan brengen.
In de pagina’s die volgen beschrijft Verhulst de neergang van Verholst. Elektra en water worden afgesloten, niet handig als je tandarts bent. Uiteindelijk wacht hem een huisuitzetting.
In weerwil van de woorden is een klein en hilarisch protest tegen de bureaucratie van onze moderne tijd, waarin geen plaats meer is voor mensen die afwijken zoals dronken postbodes of tandartsen met angsten en fobieën.
—
Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles
