Interessant cynisch thema maar matig uitgewerkt
[Recensie] Van Juli Zeh heb ik eerder Vrije val gelezen en daar was ik behoorlijk van onder de indruk. Stiekem hoop je dan dat een volgend boek hetzelfde niveau weet te halen en vergelijkbaar leesplezier oplevert. Helaas. Lege harten (of eigenlijk Leere Herzen, want in het Duits gelezen) komt bij lange na niet in de buurt. Ronduit tegenvallend en waar ik eerst nog dacht dat ik alles zou willen lezen van haar heeft de twijfel hierover toegeslagen.
Dat ligt niet aan het onderwerp. Britta Söldner exploiteert samen met Babak een psychotherapeutische praktijk. Wel een bijzondere: ze hebben een systeem om potentiële zelfmoordenaars op het spoor te komen en bieden de mannen onder hen de mogelijkheid op therapie. Zo lijkt het. In werkelijkheid is het een ronduit cynische manier om rekruten te werven voor zelfmoordaanslagen voor het “hogere” doel. Het politieke klimaat in het Duitsland van de nabije toekomst is veranderd en dat zint haar niet.
Het duurt lang voor het verhaal op gang komt. Lege harten begint met een gezellig avondje met vrienden. Zeh neemt uitgebreid de tijd voor de aanloop en het gebeuren zelf en om het gezin van Britta en de gasten te beschrijven. De voornaamste conclusie is dat het heel andere types zijn, maar desondanks goede vrienden. Het zou interessant kunnen zijn in een ander soort boek, maar hier is het vooral irrelevant en langdradig.
Aan de gezelligheid komt een einde als Britta op het nieuws een onderwerp voorbij ziet komen over een aanslag op het station van Leipzig. Ze is geschokt. Het is niet het resultaat van haar inspanningen en ze is bang dat er een concurrent is. Die vrees is niet ten onrechte zal blijken.
Alle ingrediënten voor een boeiend en mogelijk spannende roman zijn aanwezig. Het idee is goed maar het is ontzettend zwak uitgewerkt. Er zitten te veel oninteressante passages in Lege harten die ook nog eens veel te lang duren. Af en toe heb je de hoop dat er enige spanning in het verhaal komt maar die wordt er telkens weer uit geouwehoerd.
Ergens hoop je stiekem dat het einde de moeite van het doorlezen waard is gebleken, maar helaas. Ook dat valt niet mee.
Het had zo mooi kunnen zijn maar het is het in meerdere opzichten net niet. Als het bedoeld is als aanklacht tegen het doorgeschoten neoliberale klimaat komt dat niet uit de verf. Als thriller ontbeert het spanning en een afgerond slot. Het lichtelijk moraliserende einde is vooral wanstaltig.
Misschien had Juli Zeh meer tijd moeten nemen om Lege harten te schrijven, misschien had ze het onderwerp beter aan een ander kunnen laten. Nu is het vooral een schoolvoorbeeld van hoe je een in aanleg interessant thema om zeep kunt helpen.
—
Eerder verschenen op jkleest.nl
