"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Macht der gewoonte

Woensdag, 15 april, 2020

Geschreven door: Carla Hoetink
Artikel door: Peter van Dam

Regels en rituelen in de Tweede Kamer na 1945

[Signalering] Wie in de politiek iets klaar wil spelen, moet de geschreven en ongeschreven regels van het spel kennen. Die regels zijn geen politieke franje, maar verschaffen ingewijden macht, betoogt Carla Hoetink. Met haar lijvige boek biedt ze de lezer een ‘Insider’s guide to the Parliament’. Ze analyseert het functioneren van de Tweede Kamer sinds 1945 en weegt daarbij knap af welke opvattingen beklijfden en welke veranderden. Ze concludeert dat parlementariërs meer gericht waren op de regering dan op de samenleving, dat ze over het algemeen hoffelijk met elkaar omgingen en meestal resultaatgericht te werk gingen.

Na de Tweede Wereldoorlog werd het parlement wel ‘activistischer’: Kamerleden gebruikten steeds vaker moties, Kamervragen, amendementen en enquêtes om de regering ter verantwoording te roepen. Volgens Hoetink was dat het gevolg van de toenemende ongelijkheid tussen controlerende en uitvoerende macht, want de regering en de ministeries groeiden sinds 1945 sterk in omvang en reikwijdte. Die conclusie roept echter ook de vraag op hoe belangrijk de mores van het parlement nu eigenlijk zijn. Als die veranderden, was dat meestal het gevolg van verschuivingen elders. De parlementaire ‘macht der gewoonte’ biedt geen zicht op de beslissende wendingen in politieke ideeën en besluiten.

Eerder verschenen in Geschiedenis Magazine

Kookboeken Nieuws