Intrigerende pageturner maakt belofte half waar
[Recensie] Wat is de ultieme eenzaamheid? Opgroeien nadat je ouders, je broers en je zusters uit je leven zijn weggerukt. Jij bleef achter zonder bescherming tegen de bruutheid van het leven. Dit soort eenzamen past zich aan, overleeft aan de rand van de samenleving, zonder zich ooit volwaardig lid van een groep te voelen. Geborgenheid herkennen ze bij anderen, zonder dat ze dit gevoel zelf kunnen doorleven.
Vijftien of achttien
Het is deze bijzondere achtergrond die de twee hoofdpersonen uit Meisje zonder verleden verbindt. De een is Evie, een meisje van onbekende afkomst dat in geen enkel register staat ingeschreven, geen spoor in welke databank ook. Als kind werd ze gevonden in een krot, in gezelschap van een doodgemartelde crimineel. Ze kan vijftien zijn of achttien. Over haar afkomst en identiteit zwijgt ze hardnekkig. Haar naam heeft ze van de rechter toegewezen gekregen, net als haar fictieve geboortedatum.
Uitgemoorde familie
Zo leert Cyrus Havers haar kennen, de forensisch psychiater die haar opzoekt in de gesloten jeugdinstelling waar ze haar dagen slijt. Hij is de andere hoofdpersoon. Als vijfjarige jongen werd zijn complete familie uitgemoord. Feilloos herkent hij Evies empathische leegte, die hem ertoe beweegt om te helen wat er te helen valt.
Dit intrigerende decor vormt de aanloop naar een thriller die zich plompverloren aandient. Een tienermeisje wordt bij een wandelpad gevonden, verkracht, ontkleed en doodgeslagen. Aangezien Havers als forensisch psychiater voor de politie werkt, raakt hij betrokken bij het onderzoek.
Als ervaren schrijver weet Michael Robotham hoe hij de aandacht vasthoudt. Actie en verrassing volgen elkaar snel op, zonder grote schokgolven die de geloofwaardigheid tarten. Meisje zonder verleden vertelt het verhaal beurtelings vanuit de twee personages, met gebruikmaking van de ik-vorm. De bijzondere achtergrond van de hoofdpersonen zorgt voor verbazing en variatie.
Zo ontwikkelt zich een dynamische misdaadroman, bezien door ogen die eerder de absurditeiten waarnemen dan vanzelfsprekendheden. Spannend, prima geschreven en gekruid met de nodige humor die de bittere ondertoon verzacht.
Uitweg uit de tredmolen
Daardoor schuren de rafelranden van de samenleving niet die Robotham beschrijft. Tieners die vertwijfeld de uitweg zoeken uit de tredmolen waarin hun ouders lopen, doorsnee mannen die hun stoffige leven opleuken met seksuele fantasieën, vrouwen die bidden voor verlichting in hun dorre levens. Robotham laat zien hoe misdaad gedijt in een gekwelde samenleving. Je voelt het ongemak, maar niet de pijn.
Toch kleven er ook smetjes aan deze fraaie pageturner. De overige personages bijvoorbeeld zijn matig uitgewerkt. Ze wekken interesse, maar Robotham doet daar verder weinig mee. Een echte antagonist ontbreekt, iemand die de hoofdpersonen stelselmatig op de proef stelt. Die rol is toebedeeld aan de nare hoofdcommissaris van de politie, maar deze ijdele personage blijft te veel op afstand.
Maatschappelijke maskerade
Ook andere verwachtingen komen maar half uit. Zo weigert Robotham om zijn thema van maatschappelijke maskerade nader uit te werken. Steeds haastiger worden de verdiepende beschouwingen afgewerkt. Steeds meer wordt Meisje zonder verleden een doorsnee misdaadroman die zich concentreert op de ontrafeling van de moord. Inclusief de spectaculaire afloop, die het uitzicht op een vervolg springlevend laat. Maar ook met de lichte teleurstelling dat de schrijver meer uit Meisje zonder verleden had kunnen halen. De verdieping die zich aandiende, heeft het afgelegd tegen effectbejag.
—
Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles
