"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Michelle Obama De biografie

Woensdag, 30 december, 2020

Geschreven door: Peter Slevin
Artikel door: Evert van der Veen

Een vrouw met natuurlijke gaven

“Ik kom uit een erg welbespraakt, belezen en hardwerkend gezin met een sterke morele basis. We waren niet rijk, maar we hadden dezelfde ambities als Afro-Afrikaanse gezinnen uit de middenklasse en hogere middenklasse” zegt Michelle over haar afkomst.

[Recensie] Door heel het boek Michelle Obama heen valt de maatschappelijke context op van de tijd waarin zij leeft. De tijd van openlijke protesten voor gelijke rechten van zwarten is al lang voorbij, Martin Luther King behoort inmiddels tot de geschiedenis maar dat wil niet zeggen dat blank en zwart in de maatschappelijke praktijk van alledag ook aan elkaar gelijk zijn. Michelle vertelt over die geschiedenis want deze maakt deel uit van haar jeugd maar er is nog steeds sprake van ongelijkheid. Er zijn ook allerlei symptomen waaruit blijkt dat deze eerder in stand wordt gehouden dan afgebroken. Chicago, de stad waar Michelle opgroeit, is nog vol tegenstellingen tussen blank en zwart. Op afstand, hier in Europa, hebben wij daar weinig van in de gaten en voor ons lijkt dit – evenals in Zuid-Afrika – iets uit het verleden dat we hebben overwonnen. Het is een belangrijk aspect van dit boek dat deze maatschappelijke contrasten naar voren komen.

Michelle vertelt met liefde over het gezin waar ze uitkomt en het goede dat ze hier heeft ontvangen. Het heeft haar bewust gemaakt van wie zij mag zijn én van de nog steeds aanwezige ongelijkheid tussen blank en zwart. Zij is ook ambitieus en wordt zich nog bewuster van alles door haar periode aan de universiteit van Princeton: “Mijn ervaringen op Princeton hebben ervoor gezorgd dat ik me veel meer bewust ben van mijn ‘zwart-zijn’ dan vroeger”, pag 87. Haar eindscriptie gaat over rassenintegratie en ze schrijft daarin deze veelzeggende woorden die later een enorme wending nemen: “Door de blanke culturele en sociale constructie zal ik me alleen maar aan de rand van de maatschappij kunnen bewegen”, pag 105.

Aardig om te lezen is het feit dat Obama aanvankelijk in de schaduw van Michelle stond wier talent andere mensen eerder opviel. Als – opkomend – spreker werd Barack vooral gezien als ‘echtgenoot van Michelle’. Wanneer zij later voor een ziekenhuis werkt, heeft zij in haar functie weer bijzondere aandacht voor de positie van zwarte werknemers.

Boekenkrant

Later breekt Barack door en Michelle steunt hem actief in zijn campagne. Deze biografie van Michelle is dan ook voor een belangrijk deel verweven met het politieke leven van haar man. Het boek geeft een mooi inkijkje in de intensieve campagne die er nodig is om senator en later president te worden. Een politiek strateeg uit Chicago die jaren met Barack en Michelle is opgetrokken, zegt over hen: “Hij heeft natuurlijke politieke gaven en hij is geen natuurlijk politicus. Zij heeft natuurlijke gaven en ze is een natuurlijk politicus”, pag 235.

Michelle is zich zeer bewust van de symboliek van het feit dat Barack de eerste zwarte president van de Verenigde Staten wordt. Zij neemt een actieve dienstbare houding aan en weet iets van haar rol als First Lady te maken: “Ik voel een enorme verantwoordelijkheid om dit platform zodanig te gebruiken dat ik een verschil kan maken”, pag 275. In deze positie valt opnieuw haar maatschappelijke betrokkenheid op en haar grote energie waarmee ze projecten aanpakt. Een bijzonder aandachtsveld vormen de vrouwen van militairen. Ze wordt vergeleken met Eleanor Roosevelt en is populair onder de bevolking.

Het boek Michelle Obama vormt een mooie aanvulling op de autobiografie Een beloofd land van Barack Obama die onlangs verscheen. Ook in werkelijkheid vormden deze mensen een prachtig presidentspaar en wilden zij binnen de kaders van hun functie graag iets voor de samenleving betekenen.

Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles