Niet deze seks
Sinds Keulse vrouwen op nieuwjaarsnacht op grote schaal belaagd werden door dronken mannen met een tintje, is het gesprek over seksueel geweld niet meer verstomd. Nieuw element is dat er volop linken worden gelegd tussen seksueel geweld, vrouwbeelden en cultuur. Die invalshoek is raak – zelfs al zijn de motieven om zo te willen kijken soms ranzig.
Een boek dat de realiteit van seksueel geweld toont, is dan welkom. Missoula van de Amerikaan Jon Krakauer (beroemd geworden als schrijver van Into the Wild) wil zo’n boek zijn. Missoula is een universiteitsstadje in Montana dat een paar jaar gelden in rep en roer kwam toen enkele jonge vrouwen verklaarden te zijn verkracht door enkele jonge mannen. De rechtszaken die daarop volgden verdeelden het stadje in kampen: een deel van de bevolking schaarde zich achter de meisjes, een groter deel van de bevolking steunde de vermeende verkrachters. De gedaagden waren namelijk frisse jongens van het plaatselijke football-team: lokale helden, de trots van het stadje. Een heel ander type dader dus dan de enge ‘vreemdelingen’ van Keulen. Dat maakt uit, want het is psychologisch heel wat gemakkelijker om (terechte) woede te richten op buitenstaanders dan op de fine fleur van je eigen stam.
Krakauer beschrijft drie verkrachtingen tot in detail. Eén verhaal is veelzeggend, omdat het zo complex is. Een meisje pikt een jonge sportgod op in het café. Eenmaal thuis vrijen ze wat. Het meisje wil op een gegeven moment stoppen, de jongen luistert niet. Deze jongen (van nog geen twintig) had voor de eerste keer seks en gedroeg zich zoals hij had gezien op internetporno. Dat wil zeggen: hij penetreerde haar waar hij maar kon en ging daarmee door omdat ze nog niet ‘spoot’. Haar geschreeuw onderwijl strookte kennelijk helemaal met zijn verwachtingen. Allereerst afschuwelijk voor het meisje natuurlijk, maar het stemt ook dieptreurig dat dit dus de vrouwbeelden zijn die zo’n jongen meekrijgt.
Twee mensen willen seks, maar hebben niet dezelfde beelden bij seks. Hoe ga je daarmee om? Over die vraag dendert Krakauer heen. In plaats daarvan geeft hij oeverloze beschrijvingen van de rechtszaken die volgden op de aangiften. Door een juridische focus te kiezen, maakt Krakauer van de gewelddadige, maar ook complexe gebeurtenissen die hij zelf opdiept een plat verhaal van slachtoffers en schurken. Dat levert geen enkel nieuw inzicht op.
Verscheen in de Volkskrant
