"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Mist

Dinsdag, 15 mei, 2018

Geschreven door: Harm Puite
Artikel door: Antoinette van Steeg

De gevolgen van seksueel misbruik

[Recensie] 1958, Alkrum. De jonge avontuurlijke Harm is pas vijf jaar als hij op een mistige namiddag na school seksueel misbruikt wordt door een onbekende man. Opgroeiend in het wijds en landelijke Friesland veranderdt zijn leven voorgoed. De man neemt hem mee naar zijn huis en bedreigt hem. Harm moet de volgende keer weer langs komen, anders… Harm verteld niks maar hij is anders thuis. Hij plast in bed en moeder gaat op zoek naar een reden. Harm houdt zijn mond, het is zijn geheim.

Samen met zijn twee zussen en ouders verhuist hij een aantal maal binnen de provincie Friesland. Nergens voelt hij zich echt thuis. Vaak is hij samen met zijn vader op pad. Wanneer hij gaat studeren, besluit hij in Amsterdam te gaan studeren. De stad van drugs en vrijheid. Hij woont er in  een kraakpand.

Toch heeft Harm ook hier geen fijne ervaringen op seksueel gebied en lijkt de zwarte schim hem te blijven volgen. Hij heeft het gevoel nergens echt bij te horen. De zwarte schim kijkt altijd mee over zijn schouder en houdt hem in zijn greep, onbewust.

Wanneer hij samen met zijn vriendin en een andere vriendin drie maanden op rondtrek reis gaan ontdekt hij Mexico. Het is voor Harm een vreemd soort thuiskomen. Dit is zijn tweede thuis. Terug in Nederland begint hij aan een studie Culturele antropologie. Tien Jaar later begint hij aan een studie Nahault, een Mexicaanse taal. Via deze studie komt hij in contact met hoogleraar Luis Reyes en ontmoet hij Angel en Teresa en hun familie in Mexico. Zij zijn vrienden van professor Reyes. Hier is zijn andere familie en wordt hij met open armen verwelkomt in het dorpje San Isidro. Harm zal geregeld terugkeren en is altijd welkom.

Boekenkrant

Harm ontdekt dat de mensen, cultuur en gewoontes in schril contrast staan met onze westerse wereld. Zo staat de ‘ziel’ centraal in Mexico en bestaat deze volgens hun rituelen uit meerdere elementen waar het in de westerse cultuur juist als ondeelbaar wordt gezien.

In 2012 overlijdt zijn vader. Na het overlijden ’ontmoet’ hij zijn vader een aantal keer. Het lijkt alsof iemand hem wakker maakt. De energie die hij voelt is zijn vader.

Hij besluit terug te gaan naar Mexico voor twee weken. Hij houdt hiervan een dagboek bij dat hij per hoofdstuk beschrijft naar de Mexicaanse kalender die werkt met tekens en een andere manier van lezen zoals wij dit kennen in de Westerse cultuur. Zo krijgt de lezer een inkijk in de gewoontes van de Dag van de doden. De Mexicaanse bevolking kent hierin een vast ritueel. Harm herdenkt hier zijn overleden vader die zo belangrijk voor hem was.

Eenmaal terug in Nederland bezoekt hij verschillende therapeuten die hem steeds een stapje verder helpen in zijn acceptatieproces van zijn misbruik. Begin 2017 besluit hij mee te lopen met de pelgrimstocht van 200 kilometer. Op de dag af dat zijn vader vijf jaar overleden is start Harm aan de tocht die over vijf dagen gelopen wordt.

Tijdens deze pelgrimstocht komt hij tot de conclusie dat Mexico zijn plek is. Mexico is zijn thuis met zijn andere familie en hun eigen gewoontes en cultuur. Dit is thuiskomen. Hier durft hij de zwarte schim die een grauwsluier over zijn leven legt in de ogen te kijken en aan te pakken. Hij mag er zijn en hoort erbij. Hij kan zijn verleden accepteren.

Harm Puite heeft zijn boek puur, persoonlijk en rauw geschreven. Het pakte mij tot aan de afronding van zijn universitaire opleiding en zijn eerste reis naar Mexico. Wat moet zo`n jonge jongen al een geheim met zich meedragen!

De Mexicaanse rituelen en gebruiken zijn leerzaam en interessant maar leiden af van het verhaal over zijn seksuele misbruik. Het verhaal draait op dit punt naar zijn thuiskomen in een ander land met andere gebruiken en rituelen. Zijn seksueel misbruik staat hier voelbaar aan de zijlijn ook omdat hij uitgebreid de dertiendaagse kalender beschrijft met als onderdeel het ritueel op de Dag van de doden. Zijn verwerking is juist gericht op zijn afscheid naar zijn vader. Pas wanneer hij begint aan de vijfdaagse pelgrimstocht kan hij, de zwarte schim pas echt onder ogen komen en het aanpakken. De dood van zijn vader benoemt hij hierbij kort maar staat meer op de achtergrond.

Bijzonder is dat Harm Puite in 2012, het jaar dat zijn vader overlijdt en zijn therapieën meer gestalte krijgen, besluit zijn levensverhaal op papier toe te vertrouwen. Vijf jaar later in 2017 wordt zijn boek uitgebracht.

Is de Mexicaanse invloed in Mist een pluspunt voor de lezer: nee. Is het voor het leven van Harm Puite een pluspunt geweest: ja. Of Mist de lezer kan bekoren hangt daarom af met welke bril het boek gelezen worden. Bekijk je het verhaal vanuit de auteur dan is dit boek een mustread. Wil je het juist lezen om meer te weten over de invloed van seksueel misbruik op het leven van Harm dan is het boek een tegenvaller. Het leest tussen de regels door zeker, maar het staat niet op de voorgrond zoals de cover doet geloven.

Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles