"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Niet vergeten

Dinsdag, 14 december, 2021

Geschreven door: Eveline Helmink
Artikel door: Evert van der Veen

Leven met dementie

[Recensie] Vanuit een persoonlijke betrokkenheid schreef Eveline Helmink dit boek Niet vergeten. Haar moeder heeft namelijk dementie in een ver gevorderd stadium. Eveline wil graag haar persoonlijke ervaringen delen met anderen en mensen bemoedigen die ook met dementerende personen in hun naaste omgeving hebben te maken. In een persoonlijk getinte inleiding vertelt Eveline over het contact met haar moeder. Zij wil nadrukkelijk oog houden voor het goede dat er in een tijd van dementie kan zijn en wijst daar op in haar boek dat begint met – globale – informatie over dementie.

Meerdere keren haalt Eveline Helmink het boek van Nicci Gerrard aan Woorden schieten tekort dat een prachtige diepgaande en gevoelige tekening geeft van een dementerend iemand en de mensen die er dicht omheen staan.

Niet vergeten biedt door heel het boek oefeningen om in praktijk te brengen. De rouwstadia van Kübler-Ross die worden besproken, zijn inmiddels wel gedateerd en hebben al geruime tijd plaats gemaakt voor nieuwere inzichten die minder procesmatig van aard zijn. 

Goed is de aandacht voor uiteenlopende gevoelens als schaamte, schuld, boosheid, ontkenning, verdriet en angst die bij mensen die met een dementerend iemand omgaan, kunnen voorkomen.

Geschiedenis Magazine

Een beetje moeite heb ik met het laatste deel waarin Eveline Helmink probeert betekenis aan dementie te geven. Kúnnen en moéten wij betekenis geven of mogen we ook gewoon eerlijk zeggen dat iets voor ons zonder zin lijkt en dat we er geen kant mee op kunnen? Het zoeken naar betekenis gebeurt overigens wel voorzichtig en de auteur schept ruimte voor visies die variëren van esoterisch tot christelijk. Zo wil zij recht doen aan mensen en hun uiteenlopende beleving.

Mooi vind ik de opmerking van de auteur: “De troost schuilt voor mij in de gedachte dat een mens zichzelf wel kan vergeten, maar dat dat niet betekent dat zij vergeten is” (p. 123). Al is dat, zoals Eveline zelf ook zegt, een persoonlijke ervaring. Een ander zal het op zijn of haar eigen manier beleven en dat mag ook. Dementie laat zien wat essentieel is, aldus de auteur.

De kracht van dit boek is dat het een aardig overzicht biedt van veel aspecten van dementie maar die breedte gaat misschien wel ten koste van de diepgang.

Eveline Helmink is journalist en bladenmaker en hoofdredacteur van Happinez.

Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles