"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

O Belgisch voetbal

Zaterdag, 17 oktober, 2020

Geschreven door: Raf Willems
Artikel door: Gaëtan Regniers

100 jaar voetbalgeschiedenis

[Recensie] Anno 2020 voert het Belgisch nationaal elftal de wereldranglijst in het voetbal aan. Exact een eeuw geleden won de toenmalige nationale ploeg haar eerste (en enige) titel en werd Olympisch kampioen. Aanleiding voor Raf Willems om de hoogtepunten uit een eeuw Belgisch voetbal te bundelen in een vuistdik salonboek. 

Om misverstanden te vermijden: de inleiding zou kunnen insinueren dat O Belgisch voetbal louter de nationale ploeg tot onderwerp heeft. Niks is minder waar. Ook de Belgische eerste klasse (die vandaag de naam draagt van haar belangrijkste sponsor, een onvermijdelijke tendens in het hedendaagse voetbal) als de Europese competities komen aan bod. Het verhaal van 100 jaar hoogtepunten wordt opgehangen aan een dubbele kapstok: opvallende spelers gekoppeld aan illustere momenten uit de voetbalgeschiedenis. 

Het is bij uitstek een salonboek geworden: hardcover, sprekende foto’s en dito titels, en verhalen die los van elkaar te lezen zijn. Voor auteur Raf Willems is het meteen een bloemlezing uit zijn carrière in de voetbaljournalistiek, die begon in 1986. Dat verklaart meteen ook waarom de nadruk ligt op de periode 1986-2020, waarin de nationale ploeg hoge toppen scheerde (maar begin jaren 200 ook door een diep dal ging). Dat de recente voetbalgeschiedenis meer tastbaar is voor de modale lezer, zal ook wel meespelen.

Toch spreken ook de oudere verhalen vaak tot de verbeelding, en al zeker de triomftocht tijdens de Olympische Spelen van 1920, notabene in België. De keuze voor Antwerpen was een geste aan ‘brave little Belgium’ dat tijdens de Eerste Wereldoorlog ten prooi viel aan de Duitse agressie. Tijdens de loopgravenoorlog floreerde het voetbal, merkwaardig genoeg. In 1917 trokken The Front Wanderers (de toenmalige Rode Duivels) zelfs op tournee door Engeland om er in voetbalsteden als Liverpool, Londen en Manchester aan te treden. Het bleek de ideale voorbereiding op de Olympische Spelen. Tijdens het Olympisch tornooi gingen zowel Spanje als Nederland voor de bijl. In de finale stonden de Belgen tegenover Tsjechoslovakije. Tijdens de eerste helft liepen de Belgen uit tot 2-0, tot frustratie van de tegenstanders. Na een rode kaart in hun nadeel stapte de volledige Tsjechovslovaakse ploeg prompt op. De match had amper 43 minuten geduurd. De pers riep de Belgen uit tot ‘eerste wereldkampioen voetbal’. Niet helemaal bezijden de waarheid, het echte WK wordt immers pas sinds 1930 georganiseerd.

Hereditas Nexus

Een overzicht van 100 jaar voetbalgeschiedenis vergt keuzes. En kiezen is, zoals wel vaker, verliezen. Ludo Coeck, Georges Grün en Josip Weber krijgen geen eigen hoofdstukje en dat is jammer. Zoals wel vaker bij dit soort boeken neemt de voetbalfan het vaak over van de afstandelijke journalistieke blik, die ‘losse insteek’ levert ook vermakelijke anekdotes op. Zo blijkt nationale doelman Thibaut Courtois, buiten het stadion een nuchtere Limburger, er bizarre rituelen op na te houden zoals selfies op het toilet voor elke match… Kortom, de voetballiefhebber komt ruimschoots aan z’n trekken met deze vlot geschreven ode aan het Belgisch voetbal.

Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles