Een studentvriendelijke inleiding in de ontwikkelingspsychologie
[Recensie] De titel suggereert een droge, misschien zelfs wel taaie uiteenzetting: Ontwikkelingspsychologie voor leerkrachten basisonderwijs. Maar auteurs Ton Hooijmaaijers (onderwijspedagoog), Tatjana Stokhof (leerkracht en onderwijskundige) en Frank Verhulst (hoogleraar kinder- en jeugdpsychiatrie) hebben hun boek opvallend interactief opgezet. Het lesboek voor pabo-studenten leunt zwaar op praktijkopdrachten. Deze laten de lezer de ene keer reflecteren, om hem/haar de andere keer met een concrete opdracht het werkveld in te sturen. Zo wordt het zich eigen maken van de verschillende theorieën die in de afgelopen eeuw ontwikkelingspsychologie zijn ontwikkeld, een spannende, concrete en vooral ook persoonlijke zoektocht.
Het hart van het boek wordt gevormd door een hoofdstuk theorievorming, gevolgd door drie hoofdstukken praktijk. De ontwikkeling van kinderen wordt ingedeeld in de kleuterfase, de fase van zes tot negen jaar oud, en de fase van negen tot twaalf. In elke periode worden de fysieke, sociaal-emotionele en cognitieve ontwikkeling van kinderen in de betreffende leeftijdscategorie besproken. Dat levert herkenbare situatieschetsen op – niet alleen voor (toekomstige) basisschoolleraren, maar ook voor lezers die terug worden gevoerd naar hun eigen basisschooltijd. Bijvoorbeeld de beschreven verschillen in groepsvorming tussen jongens en meisjes zal menigeen een nostalgische glimlach op de lippen bezorgen. De auteurs laten het niet na steeds opnieuw terug te verwijzen naar de op dat moment relevante theorieën in hun praktische beschrijvingen. Dit zorgt ervoor dat de lesstof een doorleefd karakter krijgt.
De auteurs nemen aan dat de lezer stage loopt op een basisschool, en de opdrachten zijn daarop toegesneden. Deze variëren van reflectie op de eigen kindertijd tot het in kaart brengen van de vriendschapsrelaties in de klas. Vaak wordt in de tekst expliciet aangegeven wat de student uit na het lezen van de tekst en het uitvoeren van de opdrachten dient te kunnen. Aan de ene kant ondermijnt dit haast de noodzaak zelf te reflecteren op het lesmateriaal. Aan de andere kant geeft het studenten een maximale houvast om alles uit de stof te halen wat erin zit. De auteurs zijn zelfs zo vrij geweest de belangrijkste begrippen in de tekst te arceren. Het zijn dit soort details die van Ontwikkelingspsychologie voor leerkrachten basisonderwijs de studentvriendelijkste inleiding in de ontwikkelingspsychologie maken die nu beschikbaar is..
—
Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles
