Europa rond de Eerste Wereldoorlog
[Signalering] Ewout Kieft mag de Nederlandse Philipp Blom heten. Hij doet in geen enkel opzicht onder voor de Duitse sterauteur. Integendeel: Ewoud Kieft beschikt net als Blom over een uitzonderlijk verhalend talent en richt zich eveneens op de westerse cultuur in de jaren rondom de Eerste Wereldoorlog. Waar Blom echter te werk gaat als een auteur van een bundel afzonderlijke verhalen met hooguit een aantal leidmotieven, vervlecht Kieft als een romanschrijver verschillende verhaallijnen tot een boek met een boodschap: het cliché dat de Europese massa’s enthousiast de Grote Oorlog in marcheerden berust grotendeels op een mythe, maar oorlogsenthousiasme was er wel degelijk bij een voorhoede van intellectuelen en kunstenaars en zelfs bij leidende pacifistische socialisten.
Kieft schetst hun psychologische ontwikkeling en gaat in op hun positie binnen de Europese samenlevingen: hoe kon het dat niet alleen de Bosnische nationalist Gavrilo Princip en de Italiaanse futurist Filippo Marinetti door strijdlust bevangen raakten, maar ook de Joods-Oostenrijkse psychoanalyticus Sigmund Freud en de Duits-Zwitserse schrijver Herman Hesse zich kortstondig lieten meeslepen? Op welke manieren droegen de Engelse sciencefictionschrijver H.G. Wells en de Franse filosoof Henri Bergson bij tot de oorlogsbereidheid? Dat Oorlogsenthousiasme ondanks zijn vraaggestuurde aanpak met groot gemak wegleest komt door het show, don’t tell waarin Kieft meester is: hij vermoeit de lezer niet met bespiegelingen over zijn bedoelingen, maar houdt de spanning erin door afwisselend het perspectief te kiezen van zijn door Europa verspreide protagonisten.
—
Eerder verschenen in Geschiedenis Magazine
