"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Polsslag

Dinsdag, 7 juli, 2009

Geschreven door: Ingrid Hoogervorst
Artikel door: Johan Bordewijk

Slingerend naar de ontknoping

In Polsslag wordt de succesvolle fusieadvocaat Maja Smit geplaagd door haar verleden. Zij vertegenwoordigt het Nederlands familiebedrijf Dogger & Doggers bij de overname door Bonix Holland BV. De verkoop dreigt te stranden doordat Maja blunder op blunder stapelt. De anders zo koelbloedige en strategische vakvrouw stelt zich bot en afhoudend op. Haar assistent, Erwin van Bovenkerken, neemt de fouten van Maja waar met groeiende afschuw.

Haar tegenspeler aan de onderhandelingstafel is Albert de Goede, de Nederlandse vicepresident van het bedrijf dat Dogger & Doggers wil opkopen. Het blijkt dat hij en Maja een gezamenlijk verleden hebben. Het zijn de herinneringen daaraan die haar danig van de kaart brengen.

Hoogervorst vertelt deze plot op een zeer rommelige manier. Er is heel veel in het boek dat afleidt van de essentie. In het begin wekt Hoogervorst de indruk dat Erwin de hoofdpersoon is, de aanloop van het verhaal wordt geheel vanuit zijn waarneming verteld. Gaandeweg blijkt pas Maja de hoofdpersoon te zijn, het zijn haar gedachten en herinneringen die de boel dreigen te verstieren en die de hoofdmoot van het boek vormen. De verhaallijn van Erwin wordt niet afgemaakt. Ik raak in verwarring.

De herinneringen gaan over Mariska, Maja’s hartsvriendin en dochter van Albert. Waarom ze Mariska als hartsvriendin beschouwt blijft onduidelijk, het enige dat Mariska doet is haar treiteren en kleineren en haar vriendjes afpakken. Maar goed, we lezen even mee. Mariska is een losbol die niet van de drank en de jongens af kan blijven, Maja is een ingetogener meisje. Dit contrast krijgt de lezer voorgeschoteld door een overdadige stroom van herinneringen aan jongens, feesten, nachtelijke autoritjes en seksscènes. De ouders van Mariska spelen op de achtergrond mee. Op het eind treden ze naar voren, wanneer de stroom herinneringen eindigt bij de zelfmoord van de moeder van Mariska.

Boekenkrant

De stijl van de roman slaagt er ook niet in het verhaal te stroomlijnen. Het taaie proza van Hoogervorst maakt uitlezen tot een redelijke opgave. Albert de Goede wordt geïntroduceerd met de woorden:

‘Imposante figuur, verbazingwekkend dikke bos haar boven een regelmatig maar doorleefd gezicht. Zijn licht slepende dictie had Erwin als muziek in de oren geklonken.’

Over een van de studiegenoten van Maja lezen we:

‘Hij stond te boek als een schrander jurist en levensgenieter, een even zo briljante als uitgekookte charmeur.’

De beeldspraak draagt ook niet bij aan de leesbaarheid van het boek. Wat te denken van: ‘Herinnerde hij zich nog dat gesmoorde mompelen van het water?’, of: ‘En voorbij de stenen balustrade rimpelde het meer, een meer met dazige verlangens.’? Dit soort zinnen en clichés geven mij het gevoel ongewild een bouquetreeks te lezen.

De verteltechniek ten slotte ontneemt het verhaal het laatste beetje vaart. Het perspectief is af en toe op zijn minst onduidelijk. Een van de vrienden wordt waargenomen als slungelig maar toch aantrekkelijk. Maar als het verhaal dan – hops – verder gaat met de gedachten van die persoon ben ik het spoor helemaal bijster. Ook de tijd en ruimte van het verhaal scheppen verwarring: flashbacks vallen het verhaal binnen zonder dat duidelijk is dat we niet meer aan de onderhandelingstafel zitten maar ineens in een gevecht van de hartsvriendinnen. Dit alles levert een zwabberend verhaal op dat doet denken aan de cameravoering van de vakantieopnamen door mijn vijfjarige zoontje. Van een gevestigd auteur mag je beter verwachten.

Dat ik het boek toch nog een ster heb gegeven komt door de ontknoping. Uiteindelijk blijkt Mariska een andere rol gespeeld te hebben dan Maja aanvankelijk dacht en ook Albert valt een ontmaskering ten deel. De zelfmoord van de moeder komt hierdoor in een ander daglicht te staan. Daar trapt Hoogervorst gelukkig niet in de valkuil van een happy end. Jammer alleen dat dit maar een klein deel van het boek uitmaakt.


Laat hier je reactie achter:

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Alleen inhoudelijke reacties die gaan over het besproken boek en/of de recensie worden geplaatst.

Boeken van deze Auteur: