"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Probeer het mortuarium

Maandag, 26 februari, 2007

Geschreven door: Eva Maria Staal
Artikel door: Linda Breckle

The Hemingway-way

Probeer het mortuarium is het debuut van Eva Maria Staal, die schrijft onder een pseudoniem. Ze is actief geweest in de wapenhandel en schreef hier al eerder over in Hollands Maandblad.

Het hoofdpersonage, Eva Maria Staal, afgekort Maria, vertelt over haar vroegere ervaringen als rechterhand van Jimmy Liu, een machtige wapenhandelaar die opdrachten over de hele wereld afhandelt. We zien daarin een Maria die nergens voor wegloopt zolang ze een Glock op zak heeft. De hoofdstukken die over dit gedeelte van haar leven gaan zijn afgescheiden door zowel nummering als titel.

We kijken ook mee in een ander deel van haar leven, dat zich tien jaar later afspeelt. Daarin is Maria getrouwd met Martin en moeder van een dochter. Het verhaal springt heen en weer tussen de twee delen en langzaam haalt het verleden het heden in. De twee delen van haar leven, die zo afgescheiden lijken, blijken dat niet te zijn.

De vroegere ervaringen van Maria toont een wereld waarin alle soorten wapens langskomen, een wereld die de meeste mensen alleen kennen van tv:

Boekenkrant

‘We staan aan de vloedlijn en trots toont hij een 20mm-patroon waarvan de kop is gevormd uit vier grote fragmenten, vast gesmolten op een titaniumlaag. Die laag blijft tot het moment van inslag heel: de kogel valt pas uiteen als hij doel treft en wint daarmee zo veel energie dat hij zich eerst door een kogelvrij vest boort en dan in vier delen dwars door het lichaam. De NAVO keurt dit soort kogels af.’

Door de gedetailleerde beschrijvingen en de geloofwaardigheid daarvan biedt dit boek dan ook een uniek kijkje in die scene die bol staat van het geld, machtsspelletjes, seks en de spanningen die dat met zich meebrengt. Die spanning is ook voelbaar in het boek door de beschrijvingen van duistere figuren waarmee gehandeld wordt en de naargeestige omgeving. Elke opdracht brengt gevaren met zich mee die ook Jimmy raken. Zo kost een schot uit een geweer van een concurrent Jimmy zijn linkeroog en bijna zijn leven. Maria is bij de aanslag aanwezig maar weet niet hoe het met Jimmy gaat en of hij het overleefd heeft. Wanneer zij hem in geen enkel ziekenhuis kan vinden zegt een zuster dat ze het maar in het mortuarium moet proberen, waarnaar de titel dan ook verwijst.

Ongeveer een jaar nadat Maria met het werk is gestopt neemt de broer van Jimmy contact met haar op. Jimmy blijkt ernstig ziek te zijn en wil Maria zien. Hij vraagt haar om een pistool; hij wil the Hemingway-way, oftewel een snelle dood. Maria weigert dit waarop Jimmy met de noorderzon en zijn laatste gokgeld vertrekt om nooit meer gevonden te worden.

Tien jaar na de verdwijning van Jimmy wordt Maria echter geconfronteerd met haar verleden wanneer ze een bekende uit die tijd tegen het lijf loopt. De verbinding tussen de twee delen wordt dan pas duidelijk. De delen volgden elkaar eerst lukraak op, wat afdeed aan de samenhang van het verhaal. Later lopen ze echter prachtig in elkaar over en blijkt het verleden nooit ver weg te zijn geweest.

Het verhaal blijft echter wel staan als iets dat zo van de tv kan komen, ook al lijkt het nog zo echt, een dergelijke wereld ligt ook erg ver weg van de belevingswereld van de gemiddelde lezer. Aan de ene kant brengt dit dus het voordeel met zich mee dat je een kijkje kan nemen in die wereld, aan de andere kant kan je je minder inleven in de hoofdpersoon Maria. Nergens wordt namelijk duidelijk waarom ze dit werk nou precies doet en wat haar drijfveren zijn. Zo hunkert Maria naar gewone mensen, maar werkt toch door. Ondanks haar angst, het enige teken dat ze haar bedenkingen heeft over haar werkzaamheden, wordt niet helder waarom ze het doet en zelfs doorgaat nadat ze aangerand is. Wel komt hierdoor haar speciale en complexe band met Jimmy naar voren die sterker geduid wordt door korte verwijzingen. Zo zegt Maria tegen de broer van Jimmy:

‘“Ik wenste hem dood.”
Waarop de broer glimlacht en zegt:
“A perfect reason for him to stay alive.”’

Er wordt met weinig woorden en treffende beschrijvingen veel gezegd in Probeer het mortuarium. En het rustige, onopvallende leven dat Maria leidt, versterkt het effect van haar duistere verleden dat overheerst en je raakt als een schot uit een M22.


Laat hier je reactie achter:

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Alleen inhoudelijke reacties die gaan over het besproken boek en/of de recensie worden geplaatst.

Boeken van deze Auteur: