Goed geschreven roman overtuigt niet
[Recensie] Restmens draait om twee personages die anders zijn. Pim is zestien en verstandelijk beperkt. Zijn hoofdstukken hebben de vorm van een fictieve radio-uitzending, waarin Pim vertelt wat er allemaal gebeurt in zijn leven. David is bijna veertig en woont in een aanleunwoning, maar een paar jaar geleden was hij nog een flirterige man.
Ik moet flink wennen in dit boek, want Marjolein Visser houdt zich aan de schrijversregel ‘show, don’t tell’. Als lezer krijg je maar af en toe een hint van Pims beperkingen en van hoe het komt dat David in een rolstoel zit en veel pijn lijdt. Bovendien zijn er in Davids hoofdstukken flashbacks, of toch niet, dan ga ik weer een alinea terug, maar zelfs dan weet ik niet altijd zeker wanneer het zich afspeelt. Er is in het midden een mooi langer hoofdstuk met Davids gedachten, maar ook daar raak ik verward: hij heeft het eerst over zijn moeder en dan is ‘zij’ ineens zijn ex-vriendin Eefje. Pas helemaal aan het einde ontmoeten de hoofdpersonen elkaar, daarvoor moet je dus continu schakelen tussen twee losstaande verhalen.
Pims ouders hebben besloten dat hij uit huis gaat, omdat zij de zorg zwaar vinden (met name zijn moeder). Pim heeft het steeds over een club die hij met zijn ouders vormt en de grote clubpresentatie van komende zaterdag. Pas als het zover is, begrijpt Pim dat hij gaat verhuizen. Misschien wilde hij het niet weten of kon hij het niet vatten. Een paar keer gebruikt Pim een metafoor die niet lijkt te passen bij zijn intelligentieniveau. Soms verhaspelt hij een spreekwoord of maakt hij een taalfout, maar ik weet niet of dat bewust is gedaan of dat de redacteur heeft zitten slapen, want de tekst op de achterkant van het boek begint met “Pim beseft zich…”
David was voor zijn ongeluk wetenschapper in de sociologie en hij beschrijft zijn leven als een onderzoeksessay. Tenminste, dat zegt hij, maar ik vind het niet zo overkomen (gelukkig maar). Hij heeft brandwonden opgelopen, waarna hij zijn benen niet meer kon gebruiken. Pas laat in het boek vertelt hij dat hij dronken op de wc van een café zat. Ik leid af dat daar toen brand is uitgebroken. Davids vriendin Eefje kwam in het begin nog regelmatig langs in de aanleunwoning, maar ze kwam steeds minder en ten tijde van het boek heeft ze een nieuwe vriend. Ook met andere vrienden en kennissen is het contact verwaterd. David wordt door zijn psycholoog aangemoedigd om oude bekenden uit te nodigen voor zijn veertigste verjaardag, maar dat stelt hij steeds uit.
Deze hoofdpersonen en de vorm van hun verhalen zijn origineel. Het is knap hoe de schrijver zich heeft weten te verplaatsen in deze mensen. Helaas zijn er maar een paar stukken waarbij ik echt in het verhaal zit, want ik vind het niet altijd realistisch genoeg en er zijn te veel dingen die ik verwarrend vind. Een zwemdiploma A krijgen terwijl je eigenlijk niet kunt zwemmen, kan dat wel echt? Aan het einde is Pim ineens heel lief voor David en doet hij weer uitspraken die ik niet bij hem vind passen. Marjolein Visser kan goed schrijven, maar haar personages hebben mij nog niet overtuigd.
—
Eerder verschenen op Lalage leest
