"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Seringenmeisjes

Vrijdag, 15 september, 2017

Geschreven door: Martha Hall Kelly
Artikel door: Marjon Nooij

Drie vrouwen, één oorlog

[Recensie] In het boek Seringenmeisjes neemt auteur Martha Hall Kelly de lezer mee naar de jaren in de aanloop naar de Tweede Wereldoorlog. Op meeslepende wijze worden de afzonderlijke, indrukwekkende verhalen en de dramatische gebeurtenissen verteld van drie zeer verschillende vrouwen. Elk op haar eigen wijze. Elk ongelooflijk sterk.

Caroline Ferriday woont in New York en als vrijwilliger werkzaam als hoofd Familieondersteuning op het Franse consulaat. “Vanaf de achterbank keek ik naar het in puin liggende Frankrijk. In de kranten lezen over de oorlog […] was één ding, maar de aanblik van een vernield Frankrijk was iets heel anders.”

De zestienjarige, Poolse Kasia Kuzmerick wordt opgepakt, nadat ze in de gaten is gehouden wanneer ze voor het Poolse verzet een pakketje ophaalt. Samen met haar moeder en zus wordt ze op transport gesteld naar Fürstenberg, waar ze in een vrouwenkamp belanden. “We ontdekten al snel dat het overleven in Ravensbrück draaide om je tinnen kom, beker en lepel, en om je vermogen om die te bewaken. Als je je ogen zelfs maar een tel afwendde konden ze verdwijnen om nooit meer terug te komen.”

De ambitieuze Herta Oberheuser is vijfentwintig en woont in Duitsland. Ze heeft geneeskunde gestudeerd, maar het blijkt als vrouw moeilijk om werk te vinden. Om toch in haar onderhoud te kunnen voorzien, reageert ze op een annonce in de krant, waarin er een arts wordt gezocht in een heropvoedingskamp voor vrouwen… Ravensbrück. Wanneer ze ontdekt wat er van haar wordt verwacht, reageert ze vol ongeloof dat dit niet is wat ze wil, maar als snel stompt ze af en werkt ze gewoon mee met haar collega’s.

Ze helpt mee bij chirurgische experimenten ten behoeve van haar landgenoten aan het front. De operaties worden verricht op de zogenoemde “Konijnen”. De meisjes in het kamp die als proefkonijn fungeren.

Wanneer uiteindelijk de oorlog voorbij is komen Caroline en Kasia op wonderlijke wijze met elkaar in contact en slaan de handen ineen. Herta probeert te verdwijnen, maar of haar dat gaat lukken…?

Herta: “Tegen april 1945 had Duitsland de oorlog verloren […] Op een middag verliet ik het kamp en sloop langs de oever van het meer […] Het meer was boos, er zwiepten schuimkoppen overheen. Werden die veroorzaakt door de wind of door degenen wier as daar was begraven en in het slib was gezonken? Hoe kon mij dat worden verweten? Ik had alleen uit noodzaak de betrekking van kamparts aangenomen. Het was nu te laat voor de gestorvenen om hun knokige vingers op te heffen en tegen mij te getuigen […] Het was moeilijk om te geloven dat alles voorbij was en dat ik op de vlucht was. De schande was bijna slopend.”

Met dit indrukwekkende, mooi gelaagde verhaal weet Martha Hall Kelly op een rake manier te vertellen over de gruwelen van de oorlog. De hoofdstukken eindigen vaak met een cliffhanger, zodat het bijna niet anders kan dan dat je wilt doorlezen. De plot is ijzersterk geschreven. Heel mooi weet ze de stukken waarin Kasia aan het woord is ook daadwerkelijk door een zeventienjarige te laten vertellen. De drie hoofdpersonages vertellen beurtelings hun verhaal vanuit het ik-perspectief.

Het is een boek waar de auteur veel research voor heeft gedaan. Een werkelijk prachtig geschreven roman die beklijft.

Over de auteur

Martha Hall Kelly woont in de VS en heeft dit boek geschreven nadat ze in 1999 een artikel onder ogen kreeg waarin over Caroline Ferriday werd geschreven en waardoor ze werd geïnspireerd om Seringenmeisjes te schrijven.

Eerder verschenen op metdeneusindeboeken.blogspot.nl

Boeken van deze Auteur:

Woolsey-Ferriday 3 - Zonnebloemzussen

Russische rozen

Seringenmeisjes