Menno Pot over Sporen van Ajax
In Sporen van Ajax beschrijft journalist Menno Pot de geschiedenis van de Amsterdamse club door locaties te bezoeken waar die historie tastbaar is. Of juist niet meer. Een interview uit 2012.
“Ik heb vooral veel informatie samengebracht: ik sleep in dit boek de stadsgeschiedenis de clubgeschiedenis binnen, zoals dat niet eerder in een Ajax-boek is gedaan.”
In de inleiding van het boek zeg je dat je niets hebt met het ‘museum’ de Ajax Experience op het Rembrandtplein. Wat is er mis mee?
“Eigenlijk zou ik moeten antwoorden dat ik dat niet weet, want ik ben er niet binnen geweest. Aan de andere kant is dat juist veelzeggend: dat een toegewijde, bovengemiddeld geïnteresseerde seizoenkaarthouder, die ook nog werkend lid van de vereniging is, totaal geen trek heeft in een bezoekje. Vrienden hebben verslag gedaan van hun bezoek.
Elke zeven minuten een groepje van vijftien naar binnen, onder begeleiding van een ‘coach’ die je door de vertrekken jaagt. Veel herrie, veel interactieve drukte, weinig te lezen, weinig historisch besef. En daar betaal je dan 17,50 euro entreegeld voor. Ook erg: personeel dat niks weet. Eigenlijk is er geen Ajax-museum meer, ook niet bij de club zelf. Ik vind dat treurig.”
Je beschrijft een hele serie historische Ajaxlocaties. Wat is jouw favoriete locatie?
“De plekken die mij persoonlijk het meest emotioneren, zijn de plekken waar ik zelf het meest heb meegemaakt: De Meer en het Olympisch Stadion. Ik heb daar zo veel voetstappen liggen, zo veel gelachen, zo veel avonden beleefd die ik tot de mooiste uit mijn leven reken. Voor de meeste andere locaties in het boek geldt dat niet zozeer de plek zelf me iets doet, maar het verhaal dat erover te vertellen valt. Vooral die zijn me dierbaar.”
Wat is het meest verrassende dat je tijdens je onderzoek bent tegengekomen?
“Laat ik vooropstellen dat Sporen van Ajax geen historisch-wetenschappelijke studie is. Het gaat primair om de mooie verhalen: geschiedenis voor liefhebbers van Ajax en Amsterdam die bereid zijn historische sensatie te voelen. In mijn voorwoord noem ik Boudewijn Büch. Zijn fascinatie voor verre eilanden is een beetje te vergelijken met mijn fascinatie voor Ajax-plekken in de stad: hij toonde niet zozeer iets aan, maar wilde er gewoon heen.
Hij wilde er gestaan hebben en erover verteld hebben. Ik heb vooral veel informatie samengebracht: ik sleep in dit boek de stadsgeschiedenis de clubgeschiedenis binnen, zoals dat niet eerder in een Ajax-boek is gedaan. De verrassende ontdekkingen die ik tijdens die zoektocht deed, waren van het ‘Boudewijn Büch-soort’: kleine dingetjes. Achter welk raampje op de Akkerstraat 32 lag Johan Cruijff nou precies, als baby? Ook mooi: het graf van Bobby Haarms op De Nieuwe Ooster blijkt vrijwel precies op de plek te liggen waar Ajax in 1906 zijn eerste prijsje won.”
Als een ding wel duidelijk wordt na lezing van jouw boek, is dat er eigenlijk niets bewaard is gebleven, of in de Amsterdam is terug te vinden, van de historische locaties van Ajax. Zou Amsterdam meer aandacht moeten besteden aan/trotser mogen zijn op, de hoofdstedelijke sportgeschiedenis?
“Ik heb alleen verstand van Ajax, dus ik weet niet goed hoe Amsterdam in het algemeen omspringt met zijn sportgeschiedenis. Maar ik vind wel dat aan de Ajax-historie op sommige plekken best meer recht zou mogen worden gedaan.
Neem het Houten Stadion aan de Middenweg, waar Ajax speelde van 1907 tot 1934. Van die plek, ter hoogte van het Christiaan Huygensplein, is niets terug te vinden, terwijl Ajax daar bijna een kwart van de clubhistorie voetbalde, voor het eerst het beroemde Ajax-shirt droeg, voor het eerst tegen Feyenoord speelde. Is dat geen mooie plaquette waard? Of een borstbeeld van Jack Reynolds, de trainer die van Ajax – op die plek – voor het eerst een landelijke topclub maakte?“
Wat is leuker: Ajaxgeschiedenis of Ajax op het veld?
“Had je me dit vijf jaar geleden gevraagd, dan zou ik beslist hebben geantwoord: doe mij de geschiedenis maar. Nu zou dat een te zuur antwoord zijn. Ik heb genoten van de manier waarop Ajax zich tweemaal op rij naar de landstitel knokte en ik vind Ajax dit seizoen erg frivool en leuk om naar te kijken, hoewel ik geen derde landstitel op rij verwacht en een snelle Europese knock-out. Ik ga met veel plezier naar de Arena, de laatste jaren. Ik vind het er leuk en dat maakte nóg leuker om aan een mooi geschiedenisboek over Ajax en Amsterdam te werken.”
—
Eerder verschenen op Sportgeschiedenis.nl
