Pleidooi voor een rommelige stad
[Signalering] Het is maar goed dat niet alle uitspraken van Richard Sennett uitkomen. In 2001 liet de inmiddels 76-jarige socioloog weten dat er waarschijnlijk nog één boek in hem zou zitten met als onderwerp de ‘sociologie van het optreden’ (sociology of performing). Dat boek heeft het levenslicht nog niet gezien, maar zes ander boeken inmiddels wel, waaronder het vorig jaar uitgekomen Stadsleven,
een visie op de metropool van de toekomst (oorspronkelijke titel: Building and Dwelling: Ethics for the City).
In dit derde deel van zijn Homo Faber-trilogie, die ook bestaat uit De ambachtsman, de mens als maker (2008) en Samen, een pleidooi voor samenwerken en solidariteit (2012), haalt Sennett werkelijk alles uit de intellectuele kast om de lezer te doordringen van het belang van ambiguïteit. Hij breekt een lans voor het omhelzen van complexiteit. Terecht loopt hij te hoop tegen kantoorgebouwen zoals de ‘Googleplexen’, die zich volledig afsluiten van hun omgeving door alles wat een werknemer zich maar zou kunnen wensen, zoals eten en vermaak, binnen het gebouw aan te bieden waardoor het gebouw nog maar nauwelijks een interactie met de omgeving aangaat.
Door gebouwen, omgevingen en steden te creëren die een naadloze ervaring bieden, dreigt het kritische denken het onderspit te delven. Of, zoals Sennett het zelf formuleert: “complexiteit verrijkt ervaring, helderheid dunt het uit […] wat je wint in helderheid verlies je in vrijheid.” Het levert een goed
onderbouwd pleidooi op voor de rommelige en vrije stad die menig vrijdenkende GroenLinkser als muziek in de oren zal klinken.
—
Eerder verschenen in De Helling
