"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

The triumph of the sun

Maandag, 26 november, 2018

Geschreven door: Wolfgang Palz
Artikel door: Rijkert Knoppers

Een zonnige kijk op duurzame energie

[Recensie] Als er één rode draad door het leven van de natuurkundige Wolfgang Palz loopt, dan is het wel zijn interesse voor energie en dan vooral voor: zonne-energie. Zo werkte hij twintig jaar lang bij de Europees commissie als promotor van zonnestroom (PV), bestudeerde hij de Duitse energiesituatie in het jaar 2050, en werkte als EU-consulent aan zonnepanelen in Latijns-Amerika. Tussen de bedrijven door verscheen van zijn hand een groot aantal boeken op dit terrein.

In zijn nieuwste boek The triumph of the sun; the energy of the new century houdt Palz aan de hand van recente cijfers opnieuw een pleidooi voor de toepassing van zonne-energie: “De meest buitengewone groei in deze eeuw van welk energiebron dan ook was die van zon-PV”, aldus de inleiding. In 2018 haalde PV een mondiaal vermogen van meer dan 450 GW; elke dag worden er 500.000 zonnepanelen geïnstalleerd. Vervolgens laat Palz zien dat ook het gebruik van zonnewarmte flink in de lift zit: van wereldwijd 70 km2 aan zonthermische installaties rond het jaar 2000, naar ongeveer 820 km2 in 2018, ofwel 120 miljoen zonnecollectoren over de gehele wereld.

Dit wil echter niet zeggen dat er geen kritiek op de diverse energiebronnen mogelijk is. Zo beschrijft Palz in het hoofdstuk The good, the bad and the ugly waarom zonthermische krachtcentrales (concentrated solar power; CSP) niet bepaald de voorkeur verdienen: te grootschalig, te duur en bovendien werken de betreffende spiegelcentrales alleen bij directe zoninstraling. Ook krijgt het Desertec-plan ervan langs, het in Duitsland ontwikkelde scenario om in de Sahara met windturbines, PV-zonneparken en CSP-centrales elektriciteit op te wekken ten behoeve van de Europese industrielanden.

Maar alles is beter dan ‘the bad’ en ‘the ugly’, respectievelijk kolencentrales en kernenergie. Het grootste bezwaar tegen kolencentrales is volgens Palz niet alleen de CO2-uitstoot, maar ook het feit dat ze forse subsidies ontvangen. Kerncentrales zijn niet gewenst vanwege onder meer de ontmantelingkosten en de kans op terroristische aanslagen.

Boekenkrant

In ontwikkelingslanden hebben ruim een miljard mensen nog geen beschikking over elektriciteit. Dat er op dit gebied wel degelijk veel mogelijk is, laat China zien, waar binnen twee jaar 2,6 miljoen (!) mensen op het platteland de beschikking kregen over zonnepanelen.

Het boek gaat niet alleen over zonne-energie, maar ook over andere duurzame energiebronnen, zoals windenergie en biogas. Illustraties vergroten de leesbaarheid van de tekst, al is een zekere ijdelheid Palz niet vreemd, getuige de vele foto’s van zichzelf. Maar als je op je 81e nog zo actief op je vakgebied bent, is een dergelijke trotse houding misschien wel begrijpelijk.

Eerder verschenen in TW