"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Toos

Donderdag, 26 juni, 2008

Geschreven door: Herman Brusselmans
Artikel door: Nico Voskamp

Buitensporig grappige omleidingen op weg naar een nieuwe titel

Je kijkt even niet en voilá, Herman Brusselmans heeft weer een nieuw boek geschreven. Op de automatische piloot uitgepoept, zullen sommigen oneerbiedig zeggen, en Brusselmans typt inderdaad sneller dan God kan poepen. Maar is Toos – zo heet het – een goed boek of schrijft Brusselmans eigenlijk steeds hetzelfde boek met een andere titel? Hij zelf zegt het zelf zo: ‘Alweer een trilogie op m’n palmares. Binnenkort bundelen we de drie boeken en hebben we een vierde boek… Het enige goede aan een boek is dat het verkocht raakt. Over tien jaar heeft niemand het er meer over…’

Het lijkt er inderdaad op dat de nieuwste Brusselmans zich amper onderscheidt van de andere Brusselmansen. Ook hier de bekende kenmerken: nauwelijks een plot, uitzinnige uitweidingen, grove seksgrappen, poep- en pieshumor, politiek zeer incorrecte uitspraken en veel dwaze terzijdes. De protagonist, nu met de naam Danny Muggepuut (zoals in Muggepuut en De perfecte koppijn, ziehier uw trilogie), verschilt karaktermatig weinig van, zeg, Guggenheimer uit De terugkeer van Bonanza uit 1995. In dat boek bedient deze televisieproducent zich van dezelfde semi-macho-onzinpraat en gebruikt hij net zoveel drank en vrouwen als Danny in 2008.

Maar het onderwerp dan? Dat lijkt nieuw. Danny zoekt de ware vrouw. Hij is namelijk op zoek naar een nieuw onderwerp voor een roman, en hij zoekt de vrouw van zijn leven om het ultieme liefdesboek te schrijven. Elke vrouw die hij ontmoet, beoordeelt hij, tot hij op het eind Toos vindt. Wordt zij zijn ultieme liefde voor die liefdesroman? Op die queeste is Toos gegrondvest.

Ook dat nieuwe is schijn: we zien Danny ruwweg dezelfde dingen meemaken als de hoofdpersonen in veel vorige boeken. Het zoeken naar Toos kan zonder veel moeite verwisseld worden met bijvoorbeeld het zoeken van genoemde Guggenheimer naar de Vlaamse versie van Bonanza, die hij op de beeldbuis terug wil brengen.

Hereditas Nexus

De running gags herkennen we. Dit keer wordt er vaak over stront gesproken, over het belang van de lettervolgorde in een woord, mensen spreken woorden steeds net verkeerd uit. Erg leuk geschreven trouwens, daar is niets op aan te merken, maarreh… we hebben het al eens eerder gezien.

Wat wel opvalt is dat Brusselmans de lezer steeds directer gaat aanspreken. Als iemand aan Danny vertelt dat z’n vrouw brokken overgeeft: ‘Zulke brokken zou ik niet op m’n teljoor willen. Voor uw Nederlandse lezers: “teljoor” is een typisch Vlaams woord en betekent “bord”.’ Een paar hoofdstukken verder proost iemand met Danny: ‘“Op Doutzen Kroes,” zei Melda. “Voor m’n Vlaamse lezers,” zei Danny, “Doutzen Kroes is een Nederlands topmodel.”’
Weer wat verderop peinst Danny: ‘Maar ja, het leven is nu eenmaal duur. Kwaliteit kost kluiten. “Voor m’n Nederlandse lezers,” fluisterde hij in zichzelf, “kluiten” zijn “pegels”. Leer nu toch ‘ns Vlaams, klootzakken.’

Met dit soort aan de lezer gerichte opmerkingen laat Brusselmans fictie en werkelijkheid in elkaar overlopen. Dat versterkt hij door als steeds vanuit het verhaal naar de realiteit te prikken. Op pagina 49 beschrijft hij Danny: ‘Danny was het kotsbeu in De Salto, dronk z’n bier op, en verliet het kroegje. Op straat ademde hij diep in, om lucht in z’n longen te zuigen. Dan volgt thans een beschrijving van Danny’s voettocht naar z’n woning. Hij stapte. Dat gebeurde op pagina 49.’
Op pagina 180 staat: ‘Pagina 181 komt in zicht’
Op pagina 196, als hij Toos tegenkomt: ‘Tjonge, zou dit dan de Toos uit de titel zijn?’

De conclusie moet zijn dat Toos geen schokkende verandering is ten opzichte van andere Brusselmans-titels. Persoonlijk zou ik wel eens een meerlagig, filosofisch, lekker doordenkboek van hem willen lezen. Dat lijkt (nog) niet in de pen te zitten. We zien wel dat de fictieve Danny/Guggenheimer steeds dichter bij de echte Herman komt. Nog een paar boeken, dan is die grens weg en vertelt Brusselmans gewoon over zijn eigen leven. Ook goed, als dat maar wel net zulke fantastische onzinverhalen oplevert. O ja, en in die zelfde sublieme stijl graag. We wachten op de volgende.

Voor het eerst verschenen op Bazarow. Ook verschenen op Nico’s recensies. 


Laat hier je reactie achter:

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Alleen inhoudelijke reacties die gaan over het besproken boek en/of de recensie worden geplaatst.

Boeken van deze Auteur: