Indringend en alarmerend verhaal over bomen als levend organisme
[Recensie] Amerikaanse schrijvers schrikken niet zo snel terug voor een pagina meer of minder. Dat mag duidelijk zijn. Richard Powers is vooral bekend van zijn uitgebreide research voor zijn boeken over diverse thema’s. In Tot in de Hemel blijkt die research nog eens te meer. Het verveelt zeker niet, Powers verzandt niet in details. Hij hangt zijn verhaal op aan een groot aantal personen. Dat maakt Tot in de hemel nogal complex. De eerste hoofdstukken lijken losstaande verhalen. Pas na meer dan honderd pagina´s komen langzaam de personen uit die verhalen samen.
Dan weten we inmiddels al veel meer over bomen dan we ooit hebben geweten. Over hun bestaan als levende wezens, hun gevoelens, hun communicatie, hun chemische reacties en hun verdediging.Het is daarmee een indringend boek. Ja, soms stuit je op gedachten die meer passen bij de doorgaans nogal irritante floeperij van bomenknuffelaars. Maar bij Powers is er geen sprake van die irritatie. Het past in zijn verhaal. Een verhaal over radicaliserende milieuactivisten en tot inkeer komen.
Bovenal is Tot in de hemel een indringende boodschap aan een wereld die bomen alleen ziet als te kappen objecten en niet als de levende organismen die al veel langer bestaan dan de mensheid en ook na de mensheid nog veel langer zullen bestaan. Mits we er wat verstandiger mee omgaan.
Het boek heeft qua onderwerp wel iets weg van Annie Proulx Schorshuiden. Maar waar die zich wel eens verliest in al te veel familiegeschiedenis en het afschrikwekkende verhaal van de woudvernietiging van Noord-Amerika, is Tot in de hemel literair sterker. Bij Powers spelen bomen een hoofdrol.
Is het toeval dat dit soort boeken verschijnt onder de regering van Donald Trump, die zijn best doet het beetje bescherming dat de natuur nog geniet teniet te doen? Het toeval ligt voor de hand, gezien het voorwerk waar dit boek blijk van geeft, maar het komt ook goed uit.
Powers laat je in ieder geval rijker achter. Je gedachten dwalen weg bij het staren naar de boom in de tuin dan wel in de straat. Het zegt ook iets over het belang van literatuur en waarom bijvoorbeeld politici dit boek zouden moeten lezen. En dan kunnen ze meteen Schorshuiden meenemen.
—
Voor het eerst verschenen op De Leesclub van Alles
