Beschadigde mensen
[Recensie] PTSS is al geruime tijd een gangbaar en medisch erkend begrip. Militairen die ooit met hun belastende ervaringen uit Nederlands Indië of Korea terugkwamen, kregen de ‘diagnose’ tropenkolder. Na alle oorlogen die sindsdien hebben plaatsgevonden, zijn we inmiddels wijzer geworden en is er meer aandacht voor de psychische sporen die ernstige en dramatische gebeurtenissen kunnen nalaten in de menselijke ziel.
Niet voor niets opent dit boek van Bessel van der Kolk die woont en werkt in de VS met de ervaring van een Vietnam veteraan. Dat laat tegelijk de achtergrond van het boek zien maar dit is voor het onderwerp niet storend want in dit boek Traumasporen komt het trauma naar voren als een breed en menselijk onderwerp. De uitvoerige ondertitel beschrijft het onderwerp in grote lijnen Het herstel van lichaam, brein en geest na overweldigende ervaringen.
Het boek Traumasporen opent met talrijke en uitgebreide aanbevelingen van deskundigen maar de vraag is of Bessel van der Kolk als vooraanstaande deskundige die aanbevelingen wel echt nodig heeft. Hij gaat uitgebreid in op het verschijnsel trauma en belicht dit aan tal van cases waarin hij mensen met hun levensverhaal en hun welzijn – of juist het gebrek daaraan – liefdevol en aandachtig beschrijft.
Uit al die menselijke verhalen die Bessel van der Kolk in zijn werk heeft ontmoet, wordt steeds weer duidelijk dat trauma’s overal en altijd voorkomen. Het trauma heeft niet alleen betrekking op herinneringen aan het verleden, maar het trekt – zoals de titel van het boek uitdrukt – actuele sporen in het leven van een mens waardoor een mens zich innerlijk belast en onvrij voelt.
Er zit een mooie opbouw in dit boek: het eerste hoofdstuk gaat over de herontdekking van het trauma in de samenleving en opent met een treffend citaat van de Afghaanse schrijver Khaled Hosseini uit De vliegeraar. Het laatste hoofdstuk beschrijft wegen naar herstel, waarin allerlei therapieën zoals EMDR worden beschreven.
Bessel van der Kolk is directeur van het National Complex Trauma Treatment Network en hoogleraar psychiatrie aan de medische faculteit van de universiteit van Boston. Dit boek beschrijft zijn levenswerk waarin ruim 30 jaar ervaring met behandeling van getraumatiseerde mensen en met onderzoek op dit gebied bijeen is gebracht. Hij is ook persoonlijk bij het onderwerp betrokken want zijn Nederlandse vader had sporen van trauma opgelopen na een jappenkamp en zijn moeder werd op jonge leeftijd misbruikt.
Het boek heeft de omvang van een handboek voor vakgenoten maar het is toegankelijk geschreven en wordt niet belast door een overdaad aan vaktermen. Daarom is het voor een breed en geïnteresseerd lezerspubliek prima te lezen.
—
Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles
