"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Verboden te vliegen

Zaterdag, 17 april, 2021

Geschreven door: Martine Letterie, Rick de Haas
Artikel door: Hanneke Arts-Honselaar

“Landgenoten, Nederland is vrij!”

De auteur en illustrator

[Recensie] Martine Letterie kreeg eerder voor haar boek Kinderen met een ster de Zilveren Griffel. Met dit boek, Verboden te vliegen, won zij in 2020 de Thea Beckman prijs. Haar eerste kinderboek verscheen in 1996. Sindsdien publiceerde zij meer dan honderd kinderboeken. Haar boeken zijn vooral historisch van aard en gebaseerd op waargebeurde verhalen.

Rick de Haas is als illustrator bekend van de kinderboeken van Mees Kees, Flits, De Gorgels en Elmo. De Haas illustreert regelmatig boeken van Martine Letterie, Mirjam Oldenhave en Jochem Myjer. Hij maakt daarnaast decors voor muziektheaters voor kinderen. Hij schrijft en illustreert zijn eigen verhalen, waaronder Elmo.

Het verhaal

Boekenkrant

Verboden te vliegen is een verhaal in vier delen: voor de oorlog, tijdens de oorlog, het begin van het einde en vrijheid. Het beschrijft op intieme wijze de belevenissen van Fietje en haar duiven tijdens de Tweede Wereldoorlog:

“Daar ziet ze hen. Ons pap staat hulpeloos op de stoep, de armen slap langs zijn lichaam. Van Marius ziet ze alleen de achterkant. Hij wordt aan zijn arm meegevoerd door een Duitse soldaat. Fietje voelt haar keel dik worden. Nog nooit heeft ze haar grote broer zo klein en eenzaam gezien. Moet hij helemaal in zijn eentje naar Duitsland? Natuurlijk niet! Van het ene op het andere moment weet ze de oplossing. Het plan is zo goed, haar hele lijf tintelt ervan. Maar of ons mam dat ook vindt… Tegen niemand zeggen dus, gewoon doen. Ze draait zich om en rent zo hard naar huis als ze nog nooit gelopen heeft. Ze rukt de keukendeur open, sprint zonder iets te zeggen door naar de kelder, dendert de trap af, zet de wekpotten aan de kant en opent de duivenkelder. Ze pakt een van de twee kleine duivenmandjes die ze van Emile te leen gekregen hebben voor noodgevallen.
‘Charlie! Je moet me helpen!’
Haar duif wipt op haar schouder.
‘Marius is opgepakt om te gaan werken in Duitsland. Wil je alsjeblieft met hem mee? Dan is hij onderweg niet zo alleen. Als hij veilig is aangekomen, kun je ons een bericht brengen.”

Verboden te vliegen

Het is oorlog. De Duitsers nemen alles in beslag, ook de duiven. Want duiven kunnen boodschappen overbrengen aan de vijand. Maar Fietje bedenkt, samen met de duiven, een list om hen te redden. 

Vormgeving

De kleuren spetteren ervan af! Verboden te vliegen is – misschien wel omdat het een moeilijk thema behandeld – een veelkleurig boek dat uitnodigt om in eerste instantie alleen maar eens te bladeren en vol bewondering te genieten van de prachtige illustraties. Alleen al op basis van de illustraties komt Fietje dan op je over als een eigenwijs meidje dat dol is op haar familie en haar duiven. Het verhaal wordt aangeboden in een prettig ruim opgezet lettertype met veel witruimte, waardoor ook de vormgeving van de tekst het verhaal ‘lichter’ maakt.

Doordat Letterie het verhaal vanuit het perspectief van Fietje en haar duiven vertelt blijft het dichtbij en wordt het nergens té spannend of bedreigend. Chapeau voor deze prestatie! Dit boek is een aanwinst voor ouders en leerkrachten die jonge kinderen met thema’s uit de oorlog kennis willen laten maken.

Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles

Boeken van deze Auteur:

Midwinternacht (4+)

De Gorgels en de laatste kans

De Gorgeltjes trakteren de dieren

De Gorgels en de grote operatie