Avonturen van twee jongens
[Recensie] Wanneer hun ouders, die in Parijs wonen, in de Tweede Wereldoorlog naar Zuid-Frankrijk vluchten, besluiten hun zonen Jacob en Mozes, die daarna bij een tante wonen, hen achterna te gaan.
Vlucht uit Parijs is een roman maar bevat wel historische elementen zoals de razzia in Parijs waarbij Joden werden opgepakt en in het wielerstadion werden verzameld. Ook het dorp Le Chambon-sur-Lignon, waar de jongens terecht komen, heeft in de oorlog veel kinderen opgevangen. Verder is het verhaal fictief en dat is ook wel een beetje te merken. Het boek is spannend, de jongens beleven veel avonturen die steeds nét goed, soms eigenlijk té goed, aflopen. Zo weten ze voortdurend uit handen van de Duitsers te ontsnappen al is dat vaak echt op het nippertje. Het spreken en handelen van de jongens is vaak iets te volwassen maar wel mooi en met liefde getekend.
Als “kinderen van de gele ster” zijn Jacob en Mozes een prooi waarop wordt gejaagd. De dreiging van de nazi’s is door heel het boek heen goed voelbaar. Mario Escobar weet deze onderdrukking mooi te verweven in een boeiend verhaal dat je eigenlijk in één keer wil lezen omdat je erdoor wordt gegrepen.
In de verhaallijn wordt de tijd waarin Jacob en Mozes leven goed getypeerd en zo ga je als lezer meeleven met deze jongens die naar hun ouders verlangen en alles doen om hen te vinden terwijl ze zelf ook moeten zien te overleven. In het verhaal worden beschouwingen over de oorlogstijd verweven waardoor het verhaal van deze twee jongens in een breder perspectief wordt geplaatst. Dat is bijvoorbeeld het geval bij de razzia in Parijs: “Het ene gedeelte van de bewoners was getroffen door het noodlot, terwijl de rest buiten schot was gebleven en op de een of andere manier immuun was voor de pijn en het lijden van anderen” (p. 53).
Prachtig maar ook aangrijpend is deze zin waarin het lot van de Joden beeldend wordt getekend evenals het gevaar waaraan mensen blootstaan die hen helpen: “De vluchtelingen gingen van hand als hete aardappelen, of meer als levende, hete kolen die net uit het vuur kwamen” (p. 99 – 100). Ook de toespraak met kerst van een dominee in het dorp Le Chambon-sur-Lignon zegt veel over de tijd en de actuele betekenis van het evangelie om mensen te redden. Liefde voor mensen in nood is een persoonlijke keuze, komt daarin duidelijk naar voren. Daarna is het gesprek van de predikant met een Duitse kapitein over kerst en de actuele situatie indrukwekkend.
De jongens weten de Spaanse grens te bereiken en gaan met een boot vanuit Barcelona naar Argentinië omdat hun ouders daarheen zijn gegaan. Daar weten ze hen te vinden en het weerzien is ontroerend.
“Vlucht uit Parijs” is, zo zegt Mario Escobar, “een eerbetoon aan de kracht van alledaagse mannen en vrouwen om de wereld te veranderen” (p. 327).
Mario Escobar woont in Madrid en studeerde geschiedenis en schreef eerder de bestseller Het schooltje van Auschwitz.
—
