"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Vogels van Europa

Maandag, 12 augustus, 2019

Geschreven door: O.C. Hooymeijer
Artikel door: Roeland Dobbelaer

Schandelijke ontwikkeling: zeldzame vogels eten

[Blog] Erg blij was de redactie toen we hoorden dat er een vervolg kwam op het eerste en al briljante vogelboek van O.C. Hooymeijer. Deze vogelkenner en kunstenaar wijdde weer enkele jaren van zijn leven om bijzondere vogels op te sporen, te determineren, te tekenen en alles wat er over deze soorten bekend is met zijn trouwe schare van bewonderaars te delen. In zijn nieuwe uitgave, Vogels van Europa, komen we voor ons weer totaal nieuwe vogels tegen, vogels die gewoon in Europa mogelijkerwijs waarneembaar zijn, maar mogelijkerwijs ook niet, dat hangt geheel af van de vastberadenheid van de vogelaar die er alles voor over heeft om nieuwe soorten te ontdekken. Aan vastberadenheid ontbreekt het Hooymeijer in ieder geval niet. In het voorwoord lezen we: “Veldreizen naar het uiterste noorden van Rusland, tot het diepste zuiden van de mediterrane landen hebben geleid tot de ontdekking van bijna vijftig nieuwe specimen, alle zeer nauwkeurig beschreven en verbeeld.”

En hier is geen woord van gelogen. Het boekje, in handzaam formaat, zodat je het als vogelaar mee kunt nemen tijdens wandel- en bergtochten, is prachtig uitgevoerd. Van de vogels presenteert Hooymeijer verschillende schetsen, telkens een in zwart-wit en een in kleur. De beschrijvingen zijn meesterlijk. Biotoop, Latijnse namen, waarnemingsdetails zoals snavelvorm en –functie, de roep en bekende gezegden over de vogels zijn ook opgenomen. Met kennis van zaken en lichte ironie beschrijft Hooymeijer onze gevederde vrienden.

Neem de Duitse Reiger (ariër stannus gigantus). Hooymeijer schrijft:

“Grote, met messcherpe snavel uitgeruste vogel van natte weiden en moerassen. Heeft in de jaren veertig van de vorige eeuw een ware invasie gekend in Europa. Uitgewaaierd vanuit oorspronkelijke habitat Duitsland tot zowel ver in Rusland als in Noord-Afrika. Daarbij andere reigersoorten verjagend. Verenkleed bruin-zwart. […] Vooral zomervriend langs kunst en andere vochtige gebieden, waar hij vaak met veel soortgenoten neerstrijkt om kuilen in het zand te graven waar zij dagen in rusten, als zij niet op jacht zijn. Kan in gezelschap zeer luidruchtig zijn.”

Schrijven Magazine

Ik heb deze nog niet zelf gezien, maar lijkt me een eng beest. De Zeedrijver (marum lux lux) uit Engeland spreekt me meer aan. Er is een bekend gezegde over deze vogel dat luidt: “He’s a real floater” (“Hij is een echte dromer”):

“Echte bewoner van de grote oceanen. Zware drijfeend met in verhouding grote driehoekige kop en redelijke spitse, karakteristieke rode snavel. Groenblauwig zomerkleed onmiskenbaar, ’s winters beduidend valer. Zie de wat dromerige, afwezige blik in de ogen. Komt nooit aan land, en bouwt zijn nest dan ook op volle zee, meest bestaand uit een van afval bij elkaar gescharrelde warrige hoop, waarvan een autoband vaak de basis is.”

Recepten

En zo gaat Hooymeijer door, 50 vogelbeschrijvingen lang. Werkelijk waar schitterend. Ik las het boek meteen van a tot, nee niet tot z. Over de vogelbeschrijvingen dus niets dan lof. Totdat je bij pagina 218 van het boek beland. Dan gaat het helemaal mis en verandert het aanvankelijke enthousiasme van deze lezer in diepe verontwaardiging. Hooymeijer heeft het gepresteerd om van een aantal van deze uiterst zeldzame vogels recepten in zijn vogelgids op te nemen. Jazeker, u leest het goed, recepten om deze vogels, waarvan de meeste al jaren niet meer zijn waargenomen, af te schieten en vervolgens te nuttigen. Ik noem me al heel lang vogelaar, en kan op zicht zo’n honderdvijftig vogels herkennen, heb dan ook menig vogelgids in de kast staan. Maar dat zijn altijd gidsen met de insteek van: bescherm het milieu, wees voorzichtig als je gaat wandelen, verstoor geen vogels, laten we onze biodiversiteit koesteren. Maar een vogelgids met recepten, smakelijke recepten weliswaar (Nachtduif van het spit of Schonk in eigen vet gegaard), die uitnodigt om deze hyper bedreigde vogels af te maken om ze vervolgens op te eten, dat is nog nooit vertoond, een apert unicum helaas. Zo fout, zo tegen de tijdsgeest in, zo verdrietig. In een woord: misselijkmakend.

En ook wat is het volgende, boeken over wilde zoogdieren met recepten voor leeuw, olifant of dolfijn. Om te janken. Nee. Laten we dit niet doen, laten we dit soort boeken niet promoten, laten we dit soort boeken boycotten, verbieden. Ik weet dat het een zwaar middel is, maar dit boek kan niet door de spreekwoordelijke beugel.

Zijn er overigens al reacties van de Dierenbescherming, De Vogelbescherming, andere natuur organisaties? Of laat De Partij voor de Dieren kamervragen stellen, dan gaat een verbod misschien sneller. Om deze zo succesvolle partij wat te helpen hierbij al een voorzet:

“DPVD heeft kennis genomen van het nieuwe boek van de heer O.C Hoojmeijer Vogels van Europa en heeft vastgesteld dat dit boek oproept tot het eten van zeer zeldzame vogels. Wij willen de minister de volgende vragen voorleggen:

  • Is de minister op de hoogte dat van het verschijnen van dit boek?
  • Is de minister het met DPVD eens dat dit een schadelijk boek is en dat het op geen enkele manier een aanbeveling verdiend?
  • Is het toegestaan om in vogelgidsen met zeldzame vogels recepten af te drukken en zo op te roepen op moord op deze beesten?
  • Wat doet de minister van om verspreiding van dit schadelijke boek te voorkomen?
  • Hoe denkt de minister beschreven vogels te kunnen beschermen, nu er feitelijk een oproep is verschenen om deze vogels af te schieten?

En gaat over tot de orde van de dag.”

We wachten de reactie van de minister met belangstelling af.

Voor het eerst verschenen op De Leesclub van Alles