"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Waarom mensen huilen

Dinsdag, 9 maart, 2021

Geschreven door: Ad Vingerhoets
Artikel door: Cyril Lansink

‘Tranen doe je samen’

[Signalering] Baby’s en kleine kinderen hoef je het niet te leren. Het geluid en de tranen die erbij vloeien zijn dan ook onmiskenbaar effectief. Ouders kunnen erover meepraten: laten huilen is eigenlijk geen optie, bijna instinctief volgt het oppakken, de aanraking, de troost.

Deze basale situatie van ouder en kind heeft vanzelfsprekend een plaats gevonden in het vlot lezende boek dat hoogleraar Ad Vingerhoets schreef over de betekenis en functie van het huilen. Met een multidisciplinaire aanpak schetst hij een duidelijk beeld van de evolutionair-biologische en fysiologische basis van dit typische menselijke gedrag als van de sociaal-psychologische oorzaken en gevolgen ervan.

Zijn belangrijkste conclusie: huilen is bovenal een vorm van emotionele communicatie en beïnvloeding.  Mensen die eenzaam zijn blijken juist minder te huilen. Er moet iemand anders zijn – desnoods een symbolische of voorgestelde ander – die de tranen kan zien en dempen. ‘Tranen staan voor samen.’ En ze spreken op een manier waarop woorden maar zelden in staat zijn. Ze zijn als uitroeptekens in het sociale verkeer en onderstrepen wezenlijke ervaringen, behoeftes en waarden: weerloosheid en verlies, hulp en bescherming, verbondenheid en empathie.

In dit licht kunnen we ook goed de sentimentele tranen begrijpen, de tranen van geluk en ontroering die mensen vergieten bij het zien van een film, het horen van muziek, een grote overwinning in de sport of de geboorte van (klein)kind. Ze herinneren ons eraan dat we deelhebben aan een fragiel verband van mensen en gebeurtenissen dat op speciale momenten extra oplicht.

Boekenkrant

Hoe ‘wazig’ zijn onderwerp ook mag zijn de auteur laat de lezer op heldere wijze veel leren over een fenomeen dat zoveel onthult over onze emotionele huishouding.  Des te spijtiger is het daarom dat zijn boek door zijn sobere en koel-wetenschappelijke stijl zelf nauwelijks emotioneel weet te beroeren.

Eerder verschenen op Intermediair

Boeken van deze Auteur: