Veel met konijnen
Lange nachtwandelingen maken, voor je werk foto’s laten maken van jou in klederdracht met toeristen en de afdrukken op je muur plakken, contact zoeken via Marktplaats, wodka drinken met een liedjeszingende zwerver. Sara, de hoofdpersoon van Renske de Greefs romandebuut Was alles maar konijnen, is een Amélie-achtige dromer, en terecht, want alles leek zo mooi en leuk, vooral vroeger, bij opa.
Opa was een modelopa, een man van speurtochten, van verhalen vertellen, van konijnen voor je kopen. Van uitgebreid schapen tellen aan de hand van een muts met schapenmotief.
‘Als ik niet kon slapen pakte hij de muts erbij en gingen we schaapjes tellen: “Het eerste schaapje is klein en wit en wollig, je ziet dat ze nog een beetje aarzelend kijkt, wat ongetwijfeld komt doordat ze de eerste is, daar houden schapen helemaal niet van. Het tweede schaapje is een ontzettend verwend schaap, zo’n schaap dat op alles ‘beeeeeeh’ zegt, zelfs als je honderd taarten van sla voor hem hebt gebakken. Het derde schaap is een wijs schaap, het zegt vaak dingen als: ‘Ik ben niet bang voor de grote boze wolf, maar ik denk er wel over na.’ Het vierde schaapje is een rekenschaap, dat steeds een beetje in paniek alle schaapjes aan het tellen is…”’
Maar opa is veranderd sindsdien, ontluisterend veranderd in iemand die alles vergeet, en nu verzint Sara dingen voor hém. Voor zijn verjaardagsfeest gaan ze boodschappen doen – hij met z’n schapenmuts op -, maar naast de slingers en de taart haalt opa vier flessen wasmiddel, waarvan er een op de vloer valt, opengaat, leeggutst, over zijn broek heen. Niet erg, opa, zegt Sara, en dat wil ze menen ook, want ze wil niet dat opa veranderd is. Dat iets verandert. Maar haar pogingen om de wereld mooier te maken, met speurtochten, wodka en graffiti van konijntjes en lieve zinnetjes, lopen uit op alleen maar meer ellende – exit Amélie-associaties. Opa’s verval en Sara’s desillusies leiden tot een dreigend deprimerende climax.
Het is niet alleen treurigheid in Was alles maar konijnen. Integendeel. Sara’s vermogen tot het bedenken van politierapporten over haar eigen dood (een auto-ongeluk, ‘Vrouw, 1,75, 23 jaar, Kaukasisch, geblondeerd haar. Rood trainingspak. Plat vanaf de borst.’), haar triviale telefoongesprekken met de regiopastoor met Pokémongeluidjes op de achtergrond, haar bizarre ontmoetingen via Marktplaats en het gebruik van datzelfde medium om contact te krijgen met haar overbuurjongen, doen glimlachen, zijn bij tijd en wijle hilarisch.
‘Ik kijk langs mijn computer, zie daar een lege plastic Spa-fles, maak er een foto van en zet hem op Marktplaats.
Naam: Sara
Plaats:-
Telefoonnummer:-
Beschrijving:
(Een lege Spa-fles. Aan het oor gehouden klinkt hij net als de zee, met minder lege Spa-flessen ernaast wordt het een muziekinstrument, en met oogjes erop getekend een dierbare vriend voor barre en eenzame tijden.)
Daaronder schrijf ik:
Tobias dus. Tobias de overbuurjongen. Ga je liever naar het bos of park? […] Welk soort snoep vind je het lekkerst? Welk liedje heb je het laatst in je hoofd gehad?
(Voor mij, alvast: bos-strand-hekel-zuurtjes-“Girl I’m Gonna Miss You”)
Dag.’
En dat benadrukt De Greef ook, die absurde dialogen en situaties, je rolt van de ene anekdote in de andere. Van piekervaring naar piekervaring, alsof je een enorme hoeveelheid puntige columns in één lange, niet te stuiten reeks leest. Het leuke gaat er wat vanaf. Een achtergrond, iets gewoons, ontbreekt in Sara’s jachtige leven. Daarmee is het contrast met opa’s stilstaande leven des te prangender, maar die vaststelling maakt Was alles maar konijnen geen evenwichtig boek. Evenwichtig is het niet, wel af en toe vertederend, nu eens hilarisch absurd, een enkel moment treffend dieptriest. Alles wat konijnen kan zijn, kortom, maar in zijn veelheid is dit romandebuut niet alles.
