Weg met dat idee!
Jaarlijks stelt edge.org een goede vraag aan een groot aantal bekende wetenschappers, auteurs en kunstenaars. Dit jaar was de inspiratie een opmerking van Max Planck. Die had tevergeefs in de jaren 1890 de anti-atomist Ostwald proberen te overtuigen van de ware aard van entropie. Een nieuwe wetenschappelijke waarheid, verzuchtte Planck later, wordt niet aanvaard doordat tegenstanders overtuigd raken, maar doordat ze allengs overlijden en de nieuwe generatie meteen met de waarheid vertrouwd is gemaakt. Kunnen we dat proces niet wat versnellen, vroeg John Brockman: welke wetenschappelijke theorieën die tegenwoordig opgeld doen houden de vooruitgang tegen en kunnen beter direct worden afgeschoten?
Het resultaat is een groot aantal essays, ruwweg gelijk verdeeld over natuurkunde, biologie, wetenschapstheorie, (sociale) psychologie, de werking van de hersenen, en de rest. Alle oorspronkelijke bijdragen op één na zijn in blogvorm op internet te vinden, wat natuurlijk niet zo fijn bladert als een boek, en de vier Nederlandse overpeinzingen mist u ook. Enkelen schrijven over Planck en merken op dat hij eigenlijk niets te klagen had. Tot mijn verbazing figureert hier – dubbel zelfs – de flauwekul over linker- en rechterbrein, die volgens mij alleen nog maar onder kwakzalvers de ronde doet. Ook verbazingwekkend is kosmoloog Paul Davies die over kanker orakelt. Ook over statistiek is er wat, maar de criticus van het begrip significantie (Charles Seife) speelt het klaar om de p-waarde toch weer verkeerd te omschrijven als de kans dat de data toeval zijn.
—
Eerder verschenen in Skepter