"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Wiel van fortuin

Dinsdag, 6 juli, 2021

Geschreven door: David Persons
Artikel door: Guido Goedgezelschap

Op zoek naar fortuin, … en naar zichzelf

[Recensie] David Persons (°1982) studeerde Artificial Intelligence aan de Universiteit van Amsterdam en hij past dit momenteel toe in het bedrijfsleven. In 2019 specialiseerde hij zich in het schrijven van romans en korte verhalen aan de Schrijversacademie. In een interview voor Bazarow Magazine: “Indirect gaf mijn vader de aanzet. Hij had zich voorgenomen om na zijn pensioen een boek te schrijven […] Hij werd echter getroffen door een herseninfarct en kon daardoor zijn boek niet meer afmaken. Dat was het moment dat bij Persons het idee ontstond om zelf te gaan schrijven. Wiel van fortuin (2021) is zijn debuut.

Daans ouders zijn gescheiden. Zijn vader Daniël, leraar, is een nogal eigenzinnige man op het gebied van financiën. Wat vrouwen betreft hoeft hij niet te klagen: vele dames passeren de revue, maar niemand blijft. Tot hij de dominante Bianca ontmoet die al vlug de financiële touwtjes in handen neemt, tot groot ongenoegen van Daniël. Vreemd genoeg is zij wel de vrouw waar hij aan blijft plakken. Dan slaat het noodlot toe: Daniël wordt getroffen door een ernstig herseninfarct en hij wordt volledig afhankelijk van anderen.

“Eenzijdige verlamming was een van de gevolgen, las ik. Als het infarct plaats heeft gevonden in het linker gedeelte van de hersenen, heeft dat gevolgen voor het kunnen bewegen van het rechterdeel van het lichaam, bijvoorbeeld je rechterbeen en arm. En andersom. Het was mijn vader nog niet gelukt ook maar een van zijn beide benen te bewegen.”
Blz. 24

De perikelen die daardoor ontstaan, waaronder ook de problemen die Bianca veroorzaakt: het wordt voor Daan allemaal te veel. Hij neemt onbetaald verlof, laat zijn vriendin, zijn kat en zijn vader achter en vertrekt naar Las Vegas: hij wil proberen om een professionele pokerspeler te worden en daarvoor is ‘De Weilanden’ in Nevada, USA, the place to be. Al vlug komt hij tot de vaststelling dat het allemaal niet zo van een leien dakje loopt: het is zeer moeilijk om zich financieel te handhaven, zeker wanneer je niet beschikt over een gigantisch kapitaal. Dat het geen stad voor watjes is ondervindt hij met scha en schande: afpersing, met gevaar voor je leven, het hoort er blijkbaar allemaal bij. Heimwee maakt zich van hem meester als hij denkt aan zijn vader die hij in Nederland achterliet.

Heaven

“Ik loop wat rond met mijn handen in mijn zakken en ga achter een gokkast zitten. Niet om te spelen, maar om even rustig om me heen te kijken. Dan bedenk ik me dat ik deze maand voor het eerst in jaren op een donderdag niet bij mijn vader ben gaan eten. Ik herinner me die eerste donderdag nog goed.”
Blz. 71

Daan beseft dat het allemaal toch niet loopt zoals hij had verwacht en na een dramatische gebeurtenis in Las Vegas, waar hij ternauwernood aan ontsnapt, besluit hij terug te keren naar huis.

David Persons heeft een goed concept voor zijn boek: het hoofdpersonage, Daan, laat hij flaneren doorheen de gigantische casino’s maar het thuisland laat hem nooit los. Voortdurend zweven zijn gedachten naar de mensen die hij heeft achtergelaten: zijn vriendin, zijn familie, zijn kat, zijn vader: de evaluatie van zijn leven tot nu toe is niet altijd zo positief, vooral bij de relatie met zijn vader stelt hij zich vragen.

Financiële uitbuiting is het hoofdthema. De manier waarop de auteur dit probleem aanpakt is misschien niet evident, maar zeker geslaagd. De manier waarop zijn vader stukje bij beetje ‘gepluimd’ wordt door Bianca, zo geraakt Daan zelf, tussen ‘glitter en glamour’ langzaam maar zeker zijn laatste dollar kwijt. Onwillekeurig heb ik moeten denken aan het liedje ‘Las Vegas’ van Toni Cristie met het alles zeggende refrein:

“Hey Las Vegas can nothing save us from you
Night after night, watching the weel go round
Hey Las Vegas the devil gave us to you
One of these days I’m gonna burn you down.”
(1970 – written by Mitch Murray and Peter Callander)

Een ander onderwerp, misschien niet zo duidelijk in de verf gezet: de manier waarop in ziekenhuizen en woonzorgcentra wordt omgegaan met verlamde patiënten. Ik wil dit zeker niet veralgemenen, maar vaak laat de behandeling en de zorg voor het goedbevinden van de patiënten te wensen over. Ook in dit verhaal ontstaan er conflicten tussen dokters en met name Daan zelf over de evolutie van de gezondheidstoestand van zijn vader.

Maar misschien het belangrijkste en mooiste in dit verhaal: tot het besef komen dat je ondanks alles, ondanks alle conflicten, alle onhebbelijkheden, meer voor elkaar kunt betekenen dat je ooit voor mogelijk hebt gehouden. Die klik komt er in dit geval tussen Daan en zijn vader en dat levert misschien wel het mooiste zin op in het boek.

“Ik ben helemaal niet ziek geweest vandaag, zegt hij duidelijk verstaanbaar.”
(pag. 218)

Mede dankzij de vlotte pen van Persons, de eenvoudige, vlot leesbare schrijfstijl is het niet moeilijk om Wiel van fortuin in een ruk uit te lezen. De belevenissen van Daan aan de pokertafel terwijl hij voortdurend en fragmentarisch terugdenkt over de voorbije jaren in zijn nog jonge leven zijn in vier delen met korte hoofdstukken weergegeven. Deel I laat ons kennismaken met de personages. Vooral de twee protagonisten Daan en Daniël komen in het voetlicht te staan. Daan vertrekt naar Las Vegas. Het volgende deel laat ons kennismaken met de hallucinante wereld in een gokstad: no winners, only losers, zou een goede slogan kunnen zijn. In deel III ontwikkeld Daan een totale afkeer voor Las Vegas en hij komt tot de vaststelling dat een professionele poker carrière niet voor hem is weggelegd. In deel IV zouden we kunnen spreken van een verzoening tussen vader en zoon. Tijdens het lezen van deze vier delen kom je echter voortdurend terecht, door gebruik van flash-backs, op wat zich allemaal afspeelde in de aanloop naar het vertrek van Daan: de sluier die over de achtergronden van de verschillende personages hangt wordt langzaam maar zeker opgelicht waardoor een heleboel informatie vrijkomt. David Persons gebruikt vaak het echte leven als inspiratie: zo is hij vijf weken in Las Vegas geweest om het leven van een pokerspeler aan den lijve te ondervinden.

Persons heeft zijn debuut zeker niet gemist en ik ben overtuigd van zijn kunnen: deze auteur heeft zeker genoeg capaciteit om de lezer te overtuigen en het succes van Wiel van fortuin te consolideren. Succes!

Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles