Het plezier spat van de pagina’s af
[Recensie] Willem die Madoc Maakte van Nico Dros staat op de shortlist voor de Libris Literatuur Prijs 2022. Ik zou dit boek uit mezelf niet snel oppakken; historische romans, en dan met name romans die zich afspelen in de Middeleeuwen trekken me niet heel erg. Toch ben ik blij dat ik dankzij de Libris Prijs op het spoor gezet werd van dit verhaal, want ik heb er met volle teugen van genoten.
Een Vlaamse mediëvist krijgt per toeval een aantal werken uit de dertiende eeuw in handen. De werken lijken van Willem te zijn, de schrijver die nog steeds gelezen wordt, omdat hij Van den Vos Reynaerde schreef. Één van de documenten is in codetaal geschreven en de mediëvist vermoedt dat dit misschien wel het verloren gewaande Madoc is. Hij beseft dat hij goud in handen heeft, maar hij krijgt het document niet ontcijferd. Opeens ziet hij voor zich hoe de man die wij als Willem kennen als kind aanspoelde op een strand en opgroeide in een klooster. Hij laat de cryptische tekst voor wat-ie is en stort zich volledig op het uitwerken van de visioenen die hij heeft omtrent het leven van Willem.
Construct
Heel af en toe krijgen we een onderbreking van de mediëvist, maar Willem die Madoc Maakte is toch voor het overgrote deel het verhaal van Willem, die zo’n beetje al het mogelijk denkbare meemaakt en telkens weer genoodzaakt is om een andere identiteit aan te nemen. Het knappe van de roman is dat meteen vanaf het begin duidelijk is dat we met een construct te maken hebben, en gaandeweg wordt de lezer daar ook meermaals aan herinnerd, maar toch is het verhaal over Willem op alle vlakken zo krachtig dat je dat ook telkens meteen weer vergeet. Ik geloofde alles aan het onwaarschijnlijke verhaal over Willem.
Dat zit hem ten eerste in het wat ouderwetse taalgebruik. Dros heeft de perfecte middenweg gevonden tussen deze ouderwetse stijl en leesbaarheid. Met ogenschijnlijk gemak geeft Dros de lezer het idee echt in de Middeleeuwen beland te zijn, maar tegelijkertijd vloeien de zinnen heerlijk en dat maakt het gewoon onmogelijk om te stoppen met lezen.
Fascinerend
Ten tweede passeren enorm veel verschillende aspecten van de Middeleeuwen de revue, maar die worden wel allemaal heel erg goed uitgewerkt en versterken nog meer het idee als lezer echt deel uit te maken van deze periode. Het is enorm boeiend om te lezen hoe dominant het christendom is in die tijd en hoe iedereen zich op een andere manier tot die orde verhoudt. Daarnaast krijgen we inkijkjes in de armoede en rijkdom in deze tijd, in het ridder-zijn, in het schrijver-zijn, in de wetgevende en rechtsprekende macht, in de liefde en in de medische ‘wetenschap’ et cetera et cetera. Willem die Madoc Maakte is grenzeloos fascinerend omdat er zoveel thema’s zo overtuigend aangehaald worden.
Tot slot zijn de avonturen die Willem meemaakt geweldig. Het is compleet ongeloofwaardig welke rollen Willem allemaal aanneemt, hoe hij voor alles talent lijkt te hebben, maar het is heerlijk om te lezen hoe Willem op alle mogelijke manieren een goed leven voor zichzelf probeert te creëren, terwijl hij altijd op zijn hoede moet zijn vanwege zijn verleden. Het verteltempo is erg goed en de meer gebeurtenisvolle enerzijds en de meer rustige passages anderzijds zijn goed gedoseerd.
Plezier
Je zou van alles in kunnen brengen tegen dit boek: dat het niets zegt over ons leven in onze tijd, dat alle vrouwen in het verhaal een ondergeschikte rol hebben, dat een echte emotionele connectie uitblijft, maar dat vind ik allemaal van ondergeschikt belang aan hoe goed dit boek geschreven is. Het plezier spat van de pagina’s af (trouwens, hoeveel kleine leuke grapjes zitten er wel niet in dit verhaal?) en dat plezier werkt heel erg aanstekelijk. Ik lees heel veel goede boeken, maar zelden ben ik zo vermaakt als in het geval van Willem die Madoc Maakte.
—
Eerder verschenen op Boek!
