"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Wish you were beer

Zaterdag, 15 december, 2018

Geschreven door: Edo Dijksterhuis
Artikel door: Chris Reinewald

Bierhoofdstedelijke verkenningstochten

[Recensie] Met hun Engelstalige biergids voor Amsterdam zetten Edo Dijksterhuis en Jan Willem Kaldenbach de traditie van Ben ten Holters roemruchte kroegengids (1967-1986) met verve voort.

Verschil met toen: waar in groot-Mokum eertijds Koning Pils de alleenheerschappij had worden nu zo’n 500 verschillende biervarianten gebrouwen. De gids wijst niet alleen de weg van Arendsnest tot Zuidas Bier, maar zet de goudgele rakker ook in cultuur-historisch perspectief.

Er zijn slechtere manieren om een bloedhete zomer – die van 2018 – door te brengen. Cultuurjournalist Edo Dijksterhuis en fotograaf Jan Willem Kaldenbach voerden hun idee uit dat – hoe kan het anders – in de kroeg werden geboren: op de fiets de stad doorkruisen om verschillende bieren te proeven en de verhalen erbij optekenen.

Maar voor de daadwerkelijke besprekingen praat Dijksterhuis de lezer eerst cultuurhistorisch bij. Wisten we bijvoorbeeld dat bier een gevalletje serendipiteit – een bij toeval ontdekte vinding – is?

Boekenkrant

Naar verluidt liet een Soemerische akkerbouwer zo’n 7000 jaar terug zijn pas geoogste gerst in de regen staan waardoor het ging fermenteren. Wat volgde is een lange ontwikkelingsgeschiedenis die via het Tsjechische Pilzen uitmondde in de pilsner, dat vanaf de 19de eeuw tot zeer recent ook het (fabrieks)bieraanbod in de Nederlandse café’s bepaalde. Uiteraard speelde de door Gerard Heineken in 1864 opgerichte brouwerij hierbij een doorslaggevende rol. Standaardisering maar ook monocultuur was het gevolg.

Van 5 tot 500

Michael Jackson, niet de zanger maar een gelijknamige Amerikaanse bierconnaisseur, bezocht in 1980 voor zijn gids diverse Amsterdamse café’s en trof (bij Café Gollem) slechts vijf varianten aan. Dat aantal is door kleinschalige stadsbrouwerijen bijna verhonderdvoudigd. Bierbrouwen werd een trots ambacht voor de kort gebroekte en elegant bebaarde hipster.

Aan de rand van Amsterdam Oost klonteren toeristen nu gezellig samen bij de molen van Brouwerij ’t IJ, gesticht door de drummer van een Nederpopband. Andere brouwerijen annex proeflokalen organiseren weer bierfestivals. Overigens waagt Dijksterhuis zich niet aan zythologische (bierkundige) smaaktesten maar schetst hij vooraleerst de sfeer van de dranklokalen en de bedoelingen der uitbaters. Zo is café ‘De Engelbewaarder’ ook een literair centrum met live jazz-optredens.

De zwartwit foto’s gaan er van uit dat we de kleur van de goudgele rakkers wel kennen. Dat blijkt  een goede greep. Fotograaf Kaldenbach brengt de lezer daarmee in een universeel Bierland. Behalve dat de biergids de dorst opwekt grijp je ook weer naar Een Avond in Amsterdam (1971) het prachtboek dat K. Schippers over de beroepskroegtijger Ben ten Holter schreef. Het is een avonturenboek waarin werkelijk niets schokkends gebeurt. Of toch wel: de twijfel die cafébezoeker Ben ten H. bevangt bij een bepaald etablissement in de Pijp: Koekenbier (niet genoemd bij Dijksterhuis). Het café telt drie ingangen. De eerste deur loopt Ten Holter resoluut langs. In het voorbijgaan werpt hij echter wel een steelse blik naar binnen. Zijn hand aarzelt bij de kruk van de tweede deur. Nee, sterk zijn: doorlopen. Eenmaal bij de derde en laatste deur aarzelt hij geen moment en stapt binnen.

Hetzelfde geldt ook voor Wish You Were Beer. Niet dralen: kopen en consumeren.

Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles


Laat hier je reactie achter:

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Alleen inhoudelijke reacties die gaan over het besproken boek en/of de recensie worden geplaatst.

Boeken van deze Auteur:

Wish you were beer