Seriemoordenaars die dol zijn op appeltaart met slagroom
[Recensie] Thrillers hebben de naam dat ze nogal gewelddadig kunnen zijn. Wraak beantwoordt volledig aan dit beeld. Tientallen mensen worden overhoopgeschoten of aan het mes geregen, plassen bloed druipen van de pagina’s. Dan moet er wel heel wat aan de hand zijn, zou je denken. Maar nee, al die moorden draaien om een vrouw die is vernederd in een Italiaans bordeel waar ze als seksslavin is behandeld. Risico van het vak, zou je zeggen, want de vrouw verdiende in Afrika grof geld aan de verboden handel in bloeddiamanten, tot een rivaal haar uitleverde aan de Albanese maffia.
Haar neef – hoofdpersoon Jaap Wolf – besluit zijn nicht te wreken en trommelt daarvoor een legertje op van voormalige militairen, Russische huurlingen, Israëlische geheim agenten en hackers. Ze doen allemaal van harte mee aan het wrekerscollectief, want ze vinden de vernedering van de nicht beneden alle peil. Het genootschap achterhaalt de bordeelbezoekers die zijn nicht hebben lastiggevallen en slacht ze af. Daarna heerst de euforie, er wordt gelachen en de moordenaars laven zich aan liters koffie en appeltaart met slagroom. En passant plunderen ze ook de bankrekeningen van hun slachtoffers. Met de buit stampen ze een maritiem bedrijf uit de grond. In Nederland zijn ze veilig, want ze spelen onder één hoedje met een hoge politiecommandant die ze hebben omgekocht voor twee ton.
Voor de duidelijkheid: dit zijn de good guys uit het verhaal. De bad guys zijn de boordeelbezoekers en de pooier, stuk voor stuk schatrijke topcriminelen in alle uithoeken op aarde.
Prooien executeren en de buit verschalken
Ondanks de bizarre orgie van geweld intrigeert Wraak. Interessant is hoe de seriemoordenaars hun slachtoffers opsporen over de hele wereld, veiligheidsmaatregelen omzeilen, hun prooien executeren en de buit verschalken. De kunst is om dat te doen zonder sporen na te laten. Schrijver Rolf Österberg, zelf een voormalige commando, overtuigt met de nauwgezetheid waarmee hij de militaire operaties beschrijft in het hart van criminele syndicaten. Bijzonder is ook het inkijkje in eer, loyaliteit en rechtvaardigheidsgevoel van het legertje moordenaars. Wraak heeft daarmee trekjes van een jongensboek voor volwassenen, waarin bloedbroeders alles geoorloofd vinden uit naam der gerechtigheid.
Toch ontbreekt het voldane gevoel. Al dat gemoord stompt af. Snijdende spanning is er niet, nooit komen de personages in de verdrukking. Ze blijven flets, van sommigen weten we alleen de voornaam, van anderen alleen de achternaam. Het ethisch normbesef is bovendien discutabel. Wraak voor een volwassen vrouw die willens en wetens de problemen opzocht is tot daaraantoe. Maar om daar wereldwijd voor aan het moorden te slaan is over de top. De moordenaars genieten overduidelijk als ze weer eens een keel doorsnijden. Wonderlijk is dat de schrijver laatdunkend doet over etnische minderheden. Misprijzend heeft hij het over Eritrese handophouders. Voor Black Live Matters toont hij ook minachting. Vinnige uithalen zijn het die kant noch wal raken.
Wraak toont een heel andere opvatting over rechtvaardigheid dan wat normaal is, dat maakt dit boek interessant. Maar de overdaad aan geweld, de geringe ontwikkeling van het verhaal en de kleurloosheid van de personages maken dat het effect aan de magere kant blijft.
—
Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles
