“Thuis lag een fotoboek waar alle foto’s uit waren gehaald. Alleen de bijschriften stonden er nog in. Die foto’s zijn allemaal gebruikt als bewijsmateriaal. De negatieven waren er nog wel.”
Chris Reinewald in DLVAlive van 24 juni jl. over zijn boek Hard zijn over opgroeien in een NSB-gezin.
“Ik was 10 in 1965 toen ik in het boek ‘Ciske de man’ las over een pestkop die later NSB’er was. Toen ik met mijn moeder over de NSB sprak vertelde ze me dat het misschien niet allemaal zo was als ik dacht.”
In zijn donkere, op historische feiten gebaseerde roman Hard zijn vertelt Chris Reinewald in 51 korte hoofdstukken het relaas van het Amsterdamse NSB-gezin Waldeneck. Nieuwsgierig geworden naar zijn eigen incomplete familiegeschiedenis ging de auteur op onderzoek uit en reconstrueerde in fictievorm wat gebeurd is en wat gebeurd zou kunnen zijn.
DLVA hoofdredacteur Roeland Dobbelaer ging op 24 juni 2021 bij DLVAlive in gesprek met Chris Reinewald, over zijn boek, over hoe het is om kind te zijn van NBS-ouders, over de keuze om hier een roman over te schrijven en niet een historische studie, over een stuk van de geschiedenis die we liever willen wegstoppen.
Midden 1940. De naïeve hoofdpersoon Leen schikt zich willig naar haar man Frits, een postbode, uniformen en gehard NSB’er in de Amsterdamse wijk De Pijp. Zoon Frits junior wil NSB-burgemeester worden. Als op 5 september, Dolle Dinsdag, het gerucht gaat dat de geallieerden op het punt staan Nederland te bevrijden, vluchten Leen en andere NSB-vrouwen en -kinderen naar nazi-Duitsland. In een opvangcentrum verblijft ze tussen lotgenoten. Ondertussen misdraagt Frits zich in Nederland als Landwachter. Uiteindelijk moet Leen in de Duitse oorlogsindustrie werken. In april 1945 wordt ze – terug in Nederland – geïnterneerd als landverraadster. Kort na de Bevrijding pakken de Canadezen Frits en Fritsje op: zij moeten een lange gevangenisstraf uitzitten. Leen komt als ‘meeloopster’ als eerste vrij en wacht thuis op man en zoon. In 1948 is het gezin Waldeneck weer herenigd. Hun verzwegen ‘foute’ verleden blijft echter tot 1978 opspelen. De roman eindigt in 1978.
—