Muzikaal naslagwerk vanaf de jaren ’50
[Recensie] Hoewel ik van klassieke muziek houd heb ik geenszins een hekel aan de door het Maarten ’t Hart zo verfoeide ‘daverdreun’, ofwel de populaire muziek. Toen ik dit boek zag, 1001 albums die je gehoord moet hebben! van Robert Dimery, besloot ik tot een projectje. Ik zette de klassieke muziek gedurende een klein jaar op een laag pitje en ik begon in dit boek te lezen, terwijl ik die 1001 albums allemaal beluisterde.
Dat was een mooi avontuur mag ik wel zeggen. Het boek begint in de jaren ’50 van de vorige eeuw, het laatst beluisterde album is van 2015 en in zo’n 950 pagina’s krijg je een breed spectrum aan muziek voorgeschoteld. Daar zitten ook, voor de Nederlandse editie veertien albums bij uit de Lage Landen. Verder zijn de recensies geschreven door maar liefst 96 auteurs, waarvan de samensteller van dit boek, Robert Dimery er één is.
Ik heb talloze aantekeningen gemaakt en het is ondoenlijk ze allemaal te vermelden, maar een aantal hoogtepunten zijn wel te noemen. Het album In The Wee Small Hours van Sinatra is een parel, het mooiste break-up album ooit. Sunday At The Village Vanguard van Bill Evans uit 1961. Een prachtige jazz-plaat en wrang om te beseffen dat de bassist Scott LaFaro tien dagen na de opnames stierf. Ik leer dat de hoes van het debuutalbum van Elvis Presley (1956) de inspiratie vormde voor de hoes van London Calling van The Clash (1979). Ik heb genoten van de electriserende live-opname van Sam Cooke op Live At The Harlem Square Club (1963) of van de ingehouden woede van Nina Simone op Four Women. Ik heb nieuwe muziek gehoord van bekende namen, zoals Trout Mask Replica van Captain Beefheart (1969) en bijna vergeten muziek weer opgehaald zoals bij Moondance van Van Morrison (1970). Ook mij volledig onbekende artiesten verrasten mij soms. Zo werd John Prine ooit als de nieuwe Dylan aangekondigd. Dat vind ik niet maar het is aangename, soms grappige singer/songwriter muziek.
Een stortvloed aan informatie, in prettig leesbare stukjes opgeschreven. Zoveel auteurs, zoveel kwaliteit, maar meestal to the point en soms grappig, zoals over deze vondst; een mij onbekend Genesis-album van voor de grote hits The Lamb Lies Down On Broadway (1974):
“Gabriel gold in die tijd als een serieuze schrijver en schreef een moderne Pilgrim’s Progress over ene Rael, een in leer gestoken Puerto-Ricaanse straatpunker die een lam zag liggen op Broadway. Of iemand, inclusief Gabriel, echt begreep waar dit over ging is onduidelijk, maar het dubbelalbum behoort tot zijn meest consistente werk en de band was op zijn best.”
Nog wat weetjes dan. Het eerste nummer van Neil Young’s album Rust Never Sleeps is legendarisch geworden omdat Kurt Cobain van Nirvana het noemde in zijn afscheidsbrief voor zijn zelfmoord. De beroemde Amerikaanse muziekjournalist Lester Bangs luisterde naar Dare! van The Human League toen hij stierf aan een overdosis. David Bowie gaf een sneer naar zijn fans op zijn album The Next Day (2013) die geloofden dat zijn lange afwezigheid te maken had met zijn slechte gezondheid. “Here I am, not quite dying”, zong hij toen.
Uiteraard staan er ook zaken in waarbij ik mijn wenkbrauwen even optrok. Het debuutalbum van Run-DMC de bergrede van de rap te noemen is een tikje over the top, net als het afdoen van het album Graceland als de midlifecrisis van Paul Simon. Ronduit slordig was het ontbreken van de bespreking van het album Remedy van Basement Jaxx. Daar was opnieuw de bespreking van H.M.S. Fable van Shack onder geplaatst.
Verder is de keuze van die 1001 albums natuurlijk subjectief. Er was in mijn optiek onevenredig veel aandacht voor Indie muziek (op rock georiënteerde kunstmuziek) en drum-‘n-bass muziek (jaren ’90 dance genre). Daar houd ik niet persé van dus daar was het af en toe even doorbijten. Ook het ontbreken van klassiekers van Fleetwood Mac of Kiss wegen voor mij niet op tegen het opnemen van drie albums van de band My Bloody Valentine bijvoorbeeld. Maar dat gezegd hebbend was dit luisteravontuur zeer de moeite waard, al was het maar om de ontdekking van Shake Your Money Maker van The Black Crowes (1990), Dry van P.J. Harvey (1992) en Kala van M.I.A. (2007). Absolute topmuziek wat mij betreft.
—
Eerder verschenen op Quis leget haec?
