"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

De jongen die met wolken speelde

Vrijdag, 5 maart, 2021

Geschreven door: Franco Faggiani
Artikel door: Agnes Eikema

Uitwerking had beter gekund

[Recensie] De Italiaanse journalist en auteur Franco Faggiani debuteerde met zijn roman Tussen twee werelden en schreef vervolgens het succesvolle Het jaar dat Shizo Kanakuri verdween. In beide boeken speelt de natuur een nadrukkelijke rol. In zijn nieuwste roman, De jongen die met wolken speelde, gaat het over de archeoloog Filippo Cavalcanti die kunstwerken uit de handen van de nazi’s probeert te houden. Dit doet hij door ze van Innsbruck naar Rome te smokkelen: een reis door een innemend landschap vol gevaar.

De Tweede Wereldoorlog is nog volop gaande en de koppige maar gewetensvolle archeoloog Filippo Calvacanti, zit duimendraaiend in zijn appartement. Hij mist zijn leven waarin hij nog gerespecteerd archeoloog was en op diverse reizen schatten bloot kon leggen. Hij steekt zijn haat jegens de Duitsers niet onder stoelen of banken en dat wordt hem door zijn werkgever niet in dank afgenomen. Die kiest namelijk voor de gemakkelijke weg en schikt zich in het lot.

Dan krijgt zijn routinematige leven een verrassende wending: hij mag afreizen naar Innsbruck om toezicht te houden op een veilig transport van kunstwerken vanuit Italië naar Duitsland. Tandenknarsend en vol frustratie reist hij af naar een opdracht waar hij niet achter staat, niet wetende dat deze reis een keerpunt zal zijn in zijn leven.

In Innsbruck ontmoet hij de jonge Quintino en ze besluiten ondanks de gevaren de kunstwerken gezamenlijk naar Rome te smokkelen. Quintino omdat hij weer naar huis wil en wil vluchten voor de Duitsers, Filippo Cavalcanti om de sarcofaag (die de naam De jongen die met wolken speelde draagt) te redden uit handen van de Duitsers.

Boekenkrant

Het is een opmerkelijk duo: Quintino die alles weet te ritselen en de klappen van de zweep wel kent. Cavalcanti die een gerespecteerd archeoloog is en eigenlijk nooit gevaar heeft gekend. De weg naar Rome is niet zonder gevaar, maar Cavalcanti leeft helemaal op. Het avontuur van de reis lijkt iets in hem wakker te maken.

Ondoorgrondelijke hoofdpersoon

De basis van het verhaal is gelegd, maar de kans om het vervolgens verder uit te bouwen en te verfijnen laat Faggiani liggen. Dankzij het snelle verloop van het verhaal blijft het wat oppervlakkig. Het is bijvoorbeeld opmerkelijk dat Cavalcanti zich zo bekommert om de kunstwerken waar hij een emotionele band mee heeft doordat het aan iemand doet denken die is overleden, maar het lot van de mensen op zijn reis argeloos naast zich neerlegt. Het lijkt alsof het hem niet veel doet. Het is dan ook de diepgang van dit personage waar het in dit boek aan ontbreekt. De lezer krijgt weinig inzicht in zijn motieven, gedachten en gevoelens. Het maakt hem minder echt en oprecht. Daarnaast is het verhaal op onderdelen te gemaakt en te gekunsteld om de lezer mee te nemen in het verhaal en mee te voeren in alle gebeurtenissen die volgen.

De positieve kant van het vlotte verloop van het verhaal is dat het leestempo erg hoog ligt. Er gebeurt ontzettend veel en de uitgebreide beschrijvingen van de omgeving (de bergen, de Italiaanse natuur) zijn welkome pauzes. Net zoals in zijn andere romans neemt hij uitgebreid de tijd om de omgeving te beschrijven, dat heeft hij wederom prachtig gedaan.

Rust en bezinning

In Tussen twee werelden is het Leo die de rust in de Italiaanse bergen vindt, in Het jaar dat Shizo Kanakuri verdween is het hardloper Shizo die de rust vindt tussen zijn kersenbomen in Japan. Ook in De jongen die met wolken speelde komt een personage tot bezinning in de natuur. Cavalcanti komt op zijn eindbestemming tot bezinning, hij overpeinst zijn leven. Wat heeft hij gemist, wat had hij anders willen en kunnen doen? Wat kan hij alsnog doen? Hij heeft door de reis een ontwikkeling doorgemaakt op emotioneel vlak en de sarcofaag, waar hij zoveel emotionele binding mee heeft, is de aanleiding geweest. Het is hoe een vervelende opdracht leidt tot een nieuw leven.

Eerder verschenen op Boekenz

Boeken van deze Auteur: