"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Maji - Tot de laatste druppel

Zaterdag, 30 mei, 2020

Geschreven door: Han Seur
Artikel door: Henk Vlaming

Meeslepende wereldthriller verdient ereplaats in de boekenkast

[Recensie] Nooit oordelen op uiterlijk alleen, want dan laat je Maji liggen. Veel te dik, lelijk uiterlijk, rare naam. Tot je gaat lezen en dan ontdek je een pareltje onder de thrillers. Afwijkend, dat zeker, kleurrijk, fascinerend en vaak regelrecht schokkend. Zo worden in hartje New York enkele politiemannen overhoopgeschoten in een restaurant, samen met de gasten. Adieu een van de beoogde hoofdpersonen. In ons eigen kikkerlandje wordt een vrouw onthoofd.

Maji – Afrikaans voor water – draait om twee Amerikaanse broers, Rob en Jack. Ze hebben een sterke onderlinge band, maar zijn ook elkaars tegenpolen. Rob is een wetenschapper met internationaal aanzien, die toonaangevende studies op zijn naam heeft staan over de gevolgen van de klimaatopwarming. Hij is briljant en internationaal georiënteerd, maar zit in een rolstoel. Jack is het type goedhartige redneck. Hij is sterk, sociaal en doortastend, maar nooit is hij verder geweest dan tien kilometer van zijn geboorteplaats in Colorado. Dat deze twee uitersten elkaar nodig hebben, is een metafoor voor verbinding die bijna onmerkbaar verweven zit in het verhaal.

Explosies van geweld

Als Rob wordt ontvoerd onderneemt Jack de speurtocht naar zijn vermiste broer. Die brengt hem via New York, Den Bosch en Parijs naar de sloppenwijken van Nairobi, de hoofdstad van Kenia. De stad zucht onder extreme droogte, die leidt tot explosies van geweld. De boodschap is duidelijk: onrechtvaardige machtsverhoudingen ruïneren de leefbaarheid op aarde. Kwade krachten proberen hier munt uit te slaan. 

Wandelmagazine

Zulke deprimerende vergezichten lenen zich moeilijk voor een spannend verhaal, maar schrijver Han Seur trok zich hier niets van aan. Gelukkig maar, want Maji ontpopt zich tot een meeslepende thriller waar mysterie, suspense en geweld hand in hand gaan. Richting het onvoorspelbare slot wordt Maji een regelrechte actiethriller. 

De schrijver is al net zo bijzonder, een zestiger die in Wageningen studeerde aan de universiteit. Han Seur toerde per fiets door Europa en Amerika. Zijn halve leven woonde hij in Afrika, onder andere in een Zambiaans dorpje. In Frans-Polynesië bestudeerde hij de gevolgen van atoomproeven. Tegenwoordig woont hij in Oeganda.

Verontrustend en zelfs macaber

In Maji biedt hij een bijzonder inkijkje in hartje Afrika, even geloofwaardig en luchthartig als verontrustend en zelfs macaber. Met een scherp oog voor detail wekt hij zijn personages en de omgeving tot leven. Ook kruidt hij zijn verhaal met humor. Bijvoorbeeld via de humeurige rechercheur in New York die misprijzend neerkijkt op arrogante politiebonzen, maar die tegelijk zijn stagiair eropuit stuurt om koffie te halen in de pissende regen. Of via de morsige Duitse ontwikkelingswerker in Nairobi die geniet van het goede leven dankzij gesjoemel met hulpfondsen. Achter zijn rug flirt zijn Soedanese maîtresse opzichtig met het internationale journaille.

Toch hebben zelfs mooie pareltjes doffe plekken. Dat geldt ook voor Maji. Vooral in de tweede helft is het verhaal soms belerend, op het drammerige af, meer bijbel dan boek. Dat de wereld de vernieling indraait door schrijnende ongelijkheid, weten we na een tijdje wel. Toch prikt het geheven vingertje telkens opnieuw omhoog. Ook zonder die overdaad is het klip en klaar dat de kwade genius in het verhaal het gelijk eigenlijk aan zijn zijde heeft. 

Na de laatste pagina’s blijven de weerhaakjes van een ongemakkelijke werkelijkheid achter in het hoofd van de lezer. Als de schrijver ons wakker wilde schudden over een overbekend thema, dan is hij daar ondanks het moralistische ondertoontje toch in geslaagd. 

Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles

Op 1 juni beginnen Spannende Boeken Weken. Lees hier de thrillerspecial van Bazarow Magazine