Herdenken van de ramp
[Signalering] De geschiedenis van het herdenken van de Tweede Wereldoorlog staat al langer in de belangstelling bij historici, maar met dit boek maken Susan Hogervorst en Patricia van Ulzen de herdenkingsgeschiedenis toegankelijk voor een breder publiek. Aan de hand van de casus Rotterdam laten zij zien wat voor soort inzichten dit type geschiedschrijving zoal oplevert. Er bestaat permanente discussie over de aard en vorm van herdenkingen. Groepen binnen de samenleving vragen aandacht voor hun onvoldoende erkende oorlogsleed of beleidsmakers nemen zelf het initiatief tot een herziening van de herdenkingspraktijk.
Bestudering van dit proces brengt de steeds veranderende verhouding tot de oorlog in beeld. Aanvankelijk waren herdenkingen in Rotterdam zoals elders vooral gericht op militairen en verzetsstrijders, pas later kwamen Joodse en uiteindelijk ook niet-Joodse burgerslachtoffers meer aan bod. In Rotterdam leidde deze ontwikkeling tot een toenemende focus op het bombardement, waar autoriteiten in de eerste decennia na de oorlog nostalgie naar de platgegooide oude binnenstad vooral hadden beschouwd als een obstakel bij de wederopbouw. Dat burgers het bombardement niet vergeten waren toonde de populariteit van het beeld de verwoeste stad van Ossip Zadkine, dat als een van de weinige vroege oorlogsmonumenten geen strijdbaarheid uitdrukte maar ontreddering.
—
Eerder verschenen in Geschiedenis Magazine