Essentiële menselijkheid
[Recensie] In Waren we dieren schetst Dorien Dijkhuis in drie dozijn gedichten een binnenwereld waarin de mens nauw samenhangt met het materiële en immateriële in zijn directe omgeving en, niettemin, de natuur. In haast filmische vogelvlucht schetst Dijkhuis beelden die zowel beweging suggereren als een hele wereld oproepen. Deze wereld voelt klein en groot tegelijk – verbonden met een groter geheel, aards, maar ook intiem en persoonlijk. In de meeste gedichten weet ze op secure wijze door de montage van verschillende onafhankelijke beelden een suggestie te wekken die groter is dan de som.
Dijkhuis laat zich van veel verschillende kanten zien in Waren we dieren, maar is op haar sterkst als ze met kleine, heldere beschrijvingen en anekdotes grote emoties en ideeën in woorden weet te vatten. Een voorbeeld hiervan is wanneer Dijkhuis gaat filosoferen, en van de ene op de andere regel van iets heel alledaags naar een herkenbaar, maar essentieel vraagstuk springt, zoals in ‘Feest’: “het begon met de woorden van de wiskundedocent / de kans is minimaal dat u hier bent, gaat u gerust / de opties na”. Het gedicht vervolgt met een opsomming van dingen die fout hadden kunnen gaan, ertoe hadden kunnen leiden dat de ik nooit had bestaan. Het eindigt in een treurige viering van het existentialisme, maar niet zonder humor:
“ik denk dat dat de druppel was
we verlieten zwijgend het lokaal, persten voeten
in te kleine schoenen, stiftten lippen, bliezen
ballonnen, hingen slingers op, we vierden feest
we zijn hier niet, we zijn hier
nooit geweest”
In ‘Pogingen om dichter bij elkaar te komen’ wordt wederom humor gecombineerd met een inzichtelijke analyse van menselijke relaties:
“rol een meetlint uit in de woonkamer
leg alles erlangs: wie wie het vaakst
en wie van wie het meest
markeer met watervaste stift de plekken
waar je nooit bent aangeraakt”
Dijkhuis heeft met Waren we dieren een intrigerend debuut geschreven, dat hier en daar in zijn veelheid van onderwerpen en sfeertekeningen nog zoekende lijkt, maar nooit te ver dwaalt van haar sterke kant: subtiele, maar rake beschouwingen van het dagelijks en niet-dagelijks leven.
—
Eerder verschenen op Poëzieclub
